Jest to nowoczesny, 2-tomowy podręcznik z dziedziny patofizjologii dla studentów wydziałów lekarskich i lekarsko-dentystycznych.
Większość rozdziałów w bieżącym wydaniu została uaktualniona zgodnie z postępem wiedzy. Największe zmiany wprowadzono w rozdziałach omawiających termoregulację, zaburzenia przemiany materii, patofizjologię tkanki łącznej oraz patofizjologię układów: dokrewnego, immunologicznego, oddechowego, krążenia i wydalniczego.
Podręcznik zawiera również nowy zestaw pytań testowych, które będą przydatne nie tylko dla studentów, lecz także dla absolwentów uczelni medycznych przygotowujących się do Lekarskiego Egzaminu Państwowego (LEP) lub do Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego (LDEP) oraz dla młodych lekarzy przygotowujących się do egzaminów specjalistycznych.
Spis treści
Tom 11. ZADANIA I CELE PATOFIZJOLOGII JAKO PRZEDMIOTU NAUCZANIA MEDYCYNY
2. RYS HISTORYCZNY
3. ZDROWIE I CHOROBA
Ogólny pogląd na zdrowie i chorobę
Homeostaza i adaptacja
Homeostaza
Adaptacja
Homeostaza a problem zdrowia i choroby
Układy regulacyjne liniowe i nieliniowe
Mechanizmy regulacji w warunkach prawidłowych i patologicznych
Choroba jako zaburzenie regulacji funkcji ustroju
Etiologia ogólna
Czynniki chorobotwórcze zewnętrzne
Czynnik psychiczny w powstawaniu, rozwoju i przebiegu choroby
Czynniki chorobotwórcze wewnętrzne
Konstytucja
Nozologia ogólna
Choroba organiczna i choroba czynnościowa
Kryteria zjawisk chorobowych
Przebieg i zejście choroby
Patogeneza ogólna
Metodyka badania chorób
Metody doświadczalne z użyciem zwierząt
Metody kliniczne
Metody epidemiologiczne
Modelowanie i symulacja matematyczna procesów patologicznych
4. GENETYKA
Molekularne podstawy dziedziczenia
Struktura i replikacja DNA
Transkrypcja, translacja i ekspresja genów
Mechanizmy epigenetyczne
Małe regulatorowe cząsteczki RNA
Geny zawiadujące rozwojem zarodka i płodu
Mutacja
Chromosomy
Aberracje chromosomowe
Inne aberracje
Choroby genetyczne i rodzaje dziedziczenia
Choroby monogenowe - wybrane przykłady
· Mukowiscydoza
· Choroba Huntingtona
· Rdzeniowy zanik mięśni
· Choroba Alzheimera
· Zespół Smitha-Lemliego-Opitza
· Choroba Duchenne'a/Beckera
· Dysgenezja gonad XY, typ żeński
5. ZABURZENIA UKŁADÓW REGULACYJNYCH USTROJU
Ośrodkowy układ nerwowy
Zaburzenia najważniejszych funkcji układu nerwowego
· Wstęp
· Ruch
· Czucie
· Zaburzenia niektórych wyższych czynności korowych
Etiologia i patomechanizmy wybranych chorób ośrodkowego układu nerwowego
· Charakterystyka najważniejszych stanów patologicznych ośrodkowego układu nerwowego
· Padaczka
· Choroby neurodegeneracyjne - mechanizmy powstawania
· Choroba Parkinsona
· Choroba Huntingtona
· Choroby otępienne. Otępienie typu Alzheimera
· Schizofrenia
· Paranoja i reakcje paranoidalne
· Choroby afektywne (psychozy afektywne)
· Zespoły lękowe
Układ dokrewny
Ogólne podstawy regulacji hormonalnej
· Struktura układu dokrewnego i podział hormonów
· Biosynteza, wydzielanie i transport hormonów we krwi
· Metabolizm i wydalanie hormonów
· Regulacja czynności układu dokrewnego
Ogólny pogląd na zaburzenia czynnościowe układu dokrewnego
· Niedoczynność gruczołu dokrewnego
· Nadczynność gruczołu dokrewnego
· Jakościowe zmiany czynności gruczołu dokrewnego
Zaburzenia podstawowych procesów w układzie dokrewnym
· Genetycznie uwarunkowane zmiany syntezy i uwalniania hormonów
· Zaburzenia magazynowania, wydzielania i transportu hormonów
· Zaburzenia działania hormonów
· Zaburzenia katabolizmu hormonów
Zaburzenia układów regulacyjnych gruczołów dokrewnych
Ektopowe wydzielanie hormonów
Zespoły psychotyczne wynikające z zaburzonej czynności gruczołów dokrewnych
Zależność czynnościowa układu nerwowego i dokrewnego
· Neurosekrecja
· Neuropeptydy
· Ośrodkowa kontrola czynności przysadki
· Zaburzenia hormonalne pochodzenia podwzgórzowego
· Część nerwowa przysadki
· Niedobór wazopresyny
· Nadmiar wazopresyny
· Część gruczołowa przysadki
· Niedobór hormonów gonadotropowych
· Zaburzenia wydzielania prolaktyny
· Złożony zespół braku hormonów części gruczołowej przysadki
Gruczoł tarczowy
· Synteza, wydzielanie i działanie obwodowe hormonów tarczycy
· Genetycznie uwarunkowane zmiany syntezy, wydzielania, transportu i obwodowego działania hormonów gruczołu tarczowego
· Niedoczynność gruczołu tarczowego
· Nadczynność gruczołu tarczowego
Zaburzenia regulacji hormonalnej wapniowo-fosforanowej
· Homeostaza wapniowo-fosforanowa, parathormon, kalcytriol i kalcytonina
· Niedoczynność gruczołów przytarczycznych
· Nadczynność gruczołów przytarczycznych
Rdzeń nadnerczy
Kora nadnerczy
· Nadmiar i niedobór glukokortykosteroidów
· Nadmiar i niedobór mineralokortykosteroidów
· Nadmiar i niedobór hormonów androgennych
· Uogólniona niewydolność kory nadnerczy
Stres
Grasica
Szyszynka
Układ immunologiczny
Odporność naturalna
Odporność nabyta
6. ENDOGENNE ZWIĄZKI BIOLOGICZNIE CZYNNE
Aminy biogenne
Układ aminergiczny
Ramowa struktura amin biogennych
Receptory, błonowe układy przekaźnikowe
Metabolizm, szybkość obrotu, wymiana międzykomórkowa
Acetylocholina
Aminy katecholowe
Histamina
Serotonina
Diaminy i poliaminy
Aminy śladowe
Aldehydy biogenne i aminoaldehydy
Neuroprzekaźniki peptydowe i lipidowe
Renina
· Mechanizmy regulujące uwalnianie reniny
Właściwości angiotensyny II
· Wpływ na układ krążenia
· Wpływ na syntezę i wydzielanie aldosteronu
· Wpływ na nerkę i wydalanie moczu
· Inne właściwości angiotensyny II
· Mechanizm działania i zależność działania od budowy
Neuropeptyd Y
Przedsionkowe peptydy sodopędne
· Właściwości i rola fizjologiczna atriopeptydów
· Wpływ na przepływ nerkowy i wydalanie sodu
· Wpływ na mięśnie gładkie naczyń i ciśnienie tętnicze
· Działanie na układ renina-angiotensyna-aldosteron
Endoteliny i czynnik rozszerzający mięśnie gładkie naczyń
· Endoteliny
· Czynnik EDRF
Kininy
· Właściwości
Inne peptydy rozkurczające mięśnie gładkie naczyń
· Substancja P
· Adrenomedulina i proadrenomedulina
· Jelitowy peptyd wazoaktywny
Endogenne peptydy opioidowe
· Występowanie
· Właściwości
· Kazomorfiny
· Endomorfiny
· Nocyceptyna/orfanina
Eikozanoidy
· Szlak cyklooksygenazy
· Szlak lipooksygenazy
· Właściwości
· Prostaglandyny
· Prostacyklina
· Tromboksany
· Leukotrieny
Czynnik aktywujący płytki
· Wpływ na układ krążenia
· Wpływ na płytki krwi i krwinki białe
· Działanie na nerki
· Działanie na inne narządy
Neurotrofiny
7. ZAPALENIE
Neutrofile w warunkach normy fizjologicznej
Ogólny schemat zapalenia
Płytki krwi
Dopełniacz i kininy
Komórki tuczne
Komórki śródbłonka
Białka adhezyjne na powierzchni komórek krążących we krwi i komórek wyścielających naczynia krwionośne
Integryny
Selektyny
Adhezyny immunoglobulinopodobne
Kadheryny, okkludyny
Możliwość ingerencji medycznej w proces migracji leukocytów
Neutrofile w procesie zapalnym
Metabolity lipidowe błon komórek biorących udział w zapaleniu
Pochodne kwasu arachidonowego
· Cyklooksygenazy
· Lipooksygenazy
· Czynnik aktywujący płytki krwi
Przewlekły proces zapalny
Rola AMT w przebiegu przewlekłego zapalenia
Proces zapalny w niedotlenionej tkance
Niedotlenienie
Paradoks tlenowy w czasie reperfuzji
Reperfuzja i infiltracja neutrofilów
Bezpośrednia regulacja procesu zapalnego
Czynniki rozpuszczalne
Niskocząsteczkowe gazy
Pośrednia regulacja procesu zapalnego - układ nerwowy
Komórki biorące udział w zapaleniu a procesy gojenia się i regeneracji
Homeostaza komórkowa - autofagocytoza
Homeostaza tkankowa - apoptoza
Procesy gojenia się i regeneracji
8. TERMOREGULACJA
Fizjologia termoregulacji
Zaburzenia termoregulacji
Hipertermia
· Kliniczne zespoły hipertermii
Gorączka
· Pirogeny
· Wpływ gorączki na niektóre procesy ustrojowe
Hipotermia
· Zmiany czynnościowe ustroju w hipotermii
9. WRODZONE I NABYTE DEFEKTY METABOLIZMU
Zaburzenia metabolizmu białek, lipidów, cukrów i kwasów nukleinowych
Katabolizm i anabolizm. Rola enzymów
Zaburzenia przemiany aminokwasów
· Zaburzenia metabolizmu aminokwasów aromatycznych
· Zaburzenia metabolizmu aminokwasów rozgałęzionych
· Zaburzenia metabolizmu aminokwasów siarkowych
· Zaburzenia metabolizmu aminokwasów zasadowych
· Cykl mocznikowy i jego zaburzenia
Zaburzenia przemiany cukrów
· Budowa i fizjologiczna rola cukrów
· Trawienie i wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym
· Wrodzone wady metabolizmu cukrów prostych
· Wrodzone wady metabolizmu disacharydów. Niedobór disacharydaz
· Choroba spichrzania glikogenu
Zaburzenia metabolizmu lipidów
· Budowa tłuszczów
· Trawienie i wchłanianie tłuszczów
· Lipoproteiny osocza
· Wrodzone zaburzenia przemiany lipidów
Zaburzenia metabolizmu w przebiegu cukrzycy
· Cukrzyca typu 1
· Cukrzyca typu 2
Zaburzenia metabolizmu kwasów nukleinowych
· Trawienie kwasów nukleinowych w przewodzie pokarmowym
· Synteza i rozpad nukleotydów purynowych i pirymidynowych
· Zaburzenia przemiany nukleotydów
· Naprawa uszkodzeń DNA i zaburzenia tego procesu
Patofizjologia zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej
Przestrzenie wodne organizmu
· Wpływ dodania/utraty sodu oraz wody na przestrzenie wodne organizmu
Bilans wody i regulacja osmolalności przestrzeni wodnych organizmu
Bilans sodu i regulacja objętości przestrzeni wodnych organizmu
Zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej
· Hiponatremia w zaburzeniach przebiegających z różnym stanem nawodnienia ustroju
· Hipernatremia w zaburzeniach przebiegających z różnym stanem nawodnienia ustroju
Zaburzenia metabolizmu potasu
· Hipokaliemia
· Hiperkaliemia
Patofizjologia zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
· Kwasica metaboliczna
Odżywianie
Bilans energetyczny organizmu
· Zapotrzebowanie na energię
· Wykorzystanie składników pokarmowych w pokrywaniu zapotrzebowania energetycznego
· Regulacja przemian energetycznych organizmu
· Wydatek energetyczny organizmu
· Czynniki zwiększające tempo przemiany materii
· Tlenowa i beztlenowa przemiana materii
· Metody pomiaru wydatku energetycznego
· Bilans energetyczny organizmu
Makroskładniki
· Białko pokarmowe
· Węglowodany pokarmowe
· Tłuszcze pokarmowe
· Cholesterol pokarmowy
· Etiopatogeneza miażdżycy
Składniki mineralne
Witaminy
· Witaminy rozpuszczalne w wodzie
· Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
10. PATOFIZJOLOGIA CHORÓB KRWI I UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO
Choroby krwi i układu krwiotwórczego
Choroby układu czerwonokrwinkowego
· Niedokrwistości (anaemiae)
· Patologiczne hemoglobiny
· Nadkrwistość (polycythaemia)
Układ białokrwinkowy
· Zaburzenia układu białokrwinkowego
· Skrobiawica (amyloidosis)
Białka osocza i hemostaza
Białka osocza
· Hipoproteinemia i dysproteinemia
· Hiperproteinemia i dysproteinemia
Patofizjologia hemostazy
· Patofizjologia hemostazy naczyniowej
· Patofizjologia hemostazy płytkowej
· Patofizjologia hemostazy osoczowej
SKOROWIDZ
Tom 2
11. UKŁAD KRĄŻENIA
Ogólne wiadomości o krążeniu
Praca serca i przepływ krwi
Metabolizm serca
Regulacja układu krążenia
Prądy czynnościowe serca
Pole elektryczne serca
· Model dipola równoważnego
Elektrokardiogram
· Terminologia załamków EKG
· Terminologia odcinków EKG
· Rejestracja EKG
Cykl pracy serca w EKG
· Oś elektryczna serca
Wpływ zaburzeń elektrolitowych na EKG
· Zmiany w stężeniu potasu
· Zmiany w stężeniu wapnia
Zaburzenia wytwarzania i przewodzenia bodźców
Układ przewodzący serca
Patomechanizm zaburzeń rytmu
Pobudzenia pozazatokowe
Czynne rytmy pozazatokowe
· Częstoskurcz nadkomorowy
· Częstoskurcz komorowy
· Zespół wydłużonego QT
· Trzepotanie i migotanie przedsionków
· Trzepotanie i migotanie komór
Zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego
· Bloki śródkomorowe
· Zespoły preekscytacji
Choroba niedokrwienna serca
Epidemiologia
Przyczyny niedokrwienia mięśnia sercowego
Etiologia choroby niedokrwiennej serca
Miażdżyca tętnic wieńcowych
Zawał serca
Inne stany niedokrwienia mięśnia sercowego
Niewydolność krążenia
Funkcja skurczowa serca
Zastoinowa niewydolność serca
· Przyczyny
· Główne patomechanizmy prowadzące do ZNS
Wstrząs
· Podział i przyczyny
· Zmiany komórkowe
· Mechanizmy kompensacyjne
Zaburzenia krążenia w wadach serca
Tony i szmery serca
· Szmery serca
Wady serca
· Wrodzone wady serca
· Nabyte wady serca
Nadciśnienie tętnicze
Epidemiologia
Fizjologiczna regulacja ciśnienia krwi
Podział nadciśnienia tętniczego
· Nadciśnienie samoistne
· Nadciśnienie wtórne
Powikłania narządowe w chorobie nadciśnieniowej
· Układ naczyniowy
Genetyczne uwarunkowania chorób serca
Choroba niedokrwienna serca
Kardiomiopatie
Nadciśnienie tętnicze
Zespoły arytmogenne
· Zespół długiego QT
· Zespół krótkiego QT
· Zespół Brugadów
12. UKŁAD ODDECHOWY
Wprowadzenie
Mechanizmy zaburzeń mechaniki oddychania
Obturacyjny zespół upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc.
Restrykcyjny typ zaburzeń wentylacji
· Przyczyny zaburzeń restrykcyjnych wentylacji
· Rola spirometrii w wykrywaniu zaburzeń restrykcyjnych
Zmiany mieszane, czyli współistnienie zaburzeń obturacyjnych i restrykcyjnych
Rozpoznawanie zaburzeń restrykcyjnych wentylacji na podstawie pomiaru TLC
Zdolność dyfuzyjna gazów
Podatność płuc
Podsumowanie
Zaburzenia wymiany gazowej
Zaburzenia wymiany gazowej w ujęciu anatomiczno-czynnościowym
· Skład i ciśnienie gazów w powietrzu pęcherzykowym
· Budowa i czynność bariery pęcherzykowo-włośniczkowej. Dyfuzja gazów
· Skład i przepływ krwi w naczyniach pęcherzyków płucnych
Zaburzenia wymiany gazowej w ujęciu klinicznym. Niewydolność oddechowa
· Przyczyny hipoksemii
Zaburzenia oddychania w czasie snu
Podstawowe definicje oraz pojęcia
Mechanizmy patogenetyczne bezdechu obturacyjnego
· Mięśniówka górnych dróg oddechowych
· Nieprawidłowości anatomiczne
· Inne czynniki
Następstwa bezdechów
· Zaburzenia gazometryczne
· Układ sercowo-naczyniowy
· Wybudzenia
Obraz kliniczny obturacyjnego bezdechu podczas snu
· Objawy nocne
· Objawy dzienne
Częstość występowania
Podstawy rozpoznawania
Odległe następstwa obturacyjnego bezdechu podczas snu
· Nadciśnienie tętnicze
· Udar mózgu
· Choroba niedokrwienna serca
Komórkowe mechanizmy kompensacyjne niedotlenienia w układzie oddechowym
Niedotlenienie - mechanizmy adaptacji komórkowej
· Ostre niedotlenienie
· Przewlekłe niedotlenienie
Podsumowanie
Systemy kontroli oddychania
Mechanoreceptory
· Chemiczna regulacja oddychania
· Testy oceny regulacji oddychania
Przykłady kliniczne
· Astma oskrzelowa
· Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
· Choroby śródmiąższowe płuc
· Zespół otyłości i hipowentylacji
· Regulacja oddychania podczas snu
Rozwój i odrębności czynnościowe układu oddechowego w pierwszym okresie życia
Odrębności anatomiczne i czynnościowe
Drogi oddechowe
Mechanizmy ochronne i obronne dróg oddechowych
· Kaszel
· Funkcja nabłonka dróg oddechowych
Lokalne układy regulujące
· Regulacyjne oddziaływania układu immunologicznego
· Astma
· Mukowiscydoza
· Przewlekła obturacyjna choroba płuc
13. PATOFIZJOLOGIA NEREK
Anatomia
Budowa nefronu
Ukrwienie nerki
Aparat przykłębuszkowy
· Czynność aparatu przykłębuszkowego
Budowa i czynność kłębuszków
· Zmiany patologiczne błony filtracyjnej
· Przesączanie kłębuszkowe (PK)
Kanaliki nerkowe
· Budowa i czynność kanalika bliższego (proksymalnego)
· Budowa pętli Henlego
· Czynność pętli Henlego
Regulacja wydalania sodu
Zaburzenia gospodarki sodowej
· Postaci bez nadciśnienia tętniczego
· Postaci z retencją sodu i obrzękami
Regulacja wydalania potasu
Hiperpotasemia
· Hiperpotasemia jatrogenna
Hipopotasemia
Zagęszczanie i rozcieńczanie moczu
Zaburzenia w wydalaniu i oszczędzaniu wody
· Zespoły niedoboru ADH
· Zespoły braku wrażliwości na ADH
· Zmiany organiczne nerek
· Zaburzenia zdolności rozcieńczania moczu
Wydalanie jonu wodorowego
· Wchłanianie zwrotne, wydalanie i synteza de novo wodorowęglanów
· Wydalanie jonu wodorowego: powstawanie kwaśności miareczkowej i jonu amonowego
· Zaburzenia wchłaniania wodorowęglanów i wydzielania jonu wodorowego
Badanie czynności nerek
Badanie moczu, przesączania kłębuszkowego i ukrwienia nerek
· Badanie moczu
· Badania klirensowe
· Metody pomiarów czynności kłębuszków i/lub kanalików nerkowych
Choroby nerek
Choroby kłębuszków nerkowych (glomerulopatie)
· Niektóre zapalenia kłębuszków nerkowych
Śródmiąższowe zapalenia nerek
· Ostre śródmiąższowe zapalenie nerek niebakteryjne
· Przewlekłe śródmiąższowe niebakteryjne zapalenie nerek
· Bakteryjne śródmiąższowe zapalenia nerek
Niewydolność nerek
· Przewlekła niewydolność nerek (PNN)
· Ostra niewydolność nerek (ONN)
14. UKŁAD TRAWIENNY
Przełyk
Zaburzenia motoryki przełyku
Zapalenie przełyku
Choroba refluksowa przełyku
Uchyłki przełyku
Przepuklina rozworu przełykowego przepony
Żołądek
Zapalenie żołądka
· Ostre zapalenie żołądka
· Przewlekłe zapalenie żołądka
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Rak żołądka
Zespół Zollingera-Ellisona
Jelito cienkie i grube
Zaburzenia motoryki jelit
Niedrożność porażenna i mechaniczna jelit
Zaburzenia wchłaniania
Zaburzenia wchłaniania tłuszczów
· Zaburzenia wchłaniania węglowodanów
· Zaburzenia wchłaniania białek
· Zaburzenia wodno-elektrolitowe
· Zespoły upośledzonego wchłaniania
· Choroba glutenowa
· Choroba Whipple’a
· Zespół pętli zastoinowej, kolonizacja bakteryjna jelita cienkiego
· Enteropatia wysiękowa
Układ immunologiczny jelit
Zapalenie jelit
· Zespoły zapalne jelita grubego
· Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
· Choroba Leśniowskiego-Crohna
· Uchyłkowatość
Zespół jelita drażliwego
Wątroba
Hiperbilirubinemie
Zespoły cholestatyczne
Kamica żółciowa
Żółtaczki wątrobowe (miąższowe)
Wirusowe zapalenia wątroby
· Ostre wirusowe zapalenie wątroby
· Przewlekłe zapalenie wątroby
Marskość wątroby
· Marskość wrotna
· Marskość wątroby pomartwicza
· Marskość wątroby żółciowa
Zapalenie pęcherzyka żółciowego
Nowotwory pęcherzyka żółciowego
Konsekwencje niewydolności wątroby
· Zaburzenia przemiany barwnikowej
· Wodobrzusze i obrzęki
· Nadciśnienie w układzie wrotnym
· Encefalopatia wątrobowa
· Zaburzenia nerkowe i elektrolitowe
· Zaburzenia hematologiczne
· Zaburzenia endokrynologiczne
Wskaźniki wątrobowe w zmianach patologicznych wątroby
Czynność zewnątrzwydzielnicza trzustki
Zapalenie trzustki
· Ostre zapalenie trzustki
· Przewlekłe zapalenie trzustki
Rak trzustki
Czynność wewnątrzwydzielnicza trzustki
· Insulina
· Glukagon
· Somatostatyna
· Polipeptyd trzustkowy
· Amylina
Cukrzyca
· Cukrzyca typu 1
· Cukrzyca typu 2
· Zaburzenia metaboliczne w cukrzycy
· Kwasica cukrzycowa
· Śpiączka hiperosmolarna
· Kwasica mleczanowa
· Przewlekłe zaburzenia w cukrzycy
Hormonalnie czynne guzy trzustki
· Wyspiak
Hipoglikemia
Otyłość i głodzenie
· Otyłość
· Głodzenie
15. PATOFIZJOLOGIA TKANKI ŁĄCZNEJ
Wstęp
Elementy tkanki łącznej
Komórki
Macierz pozakomórkowa
· Składniki macierzy pozakomórkowej
Degradacja białek macierzy pozakomórkowej
Zaburzenia w rozwoju i odkładaniu się elementów tkanki łącznej
Samoistna kruchość kości
Zespół Ehlersa-Danlosa
Zespół Marfana
Latyryzm
Szkorbut
Reumatoidalne zapalenie stawów
Twardzina
Zaburzenia metabolizmu glikozoaminoglikanów - glikozoaminoglikanozy
Markery degradacji substancji pozakomórkowej tkanki łącznej
Mięśnie prążkowane
Kompendium miologiczne
Strukturalne i funkcjonalne osobliwości mięśni prążkowanych
Zagadnienia patologii mięśni prążkowanych
Miopatie
Choroby nerwowo-mięśniowe
Choroby zapalne mięśni
16. UKŁAD PŁCIOWY
Zaburzenia różnicowania płci i rozwoju układu płciowego
Nieprawidłowości genetycznej determinacji płci
Zaburzenia fazy płodowej rozwoju narządów płciowych
Wpływ zaburzeń endokrynologicznych na układ rozrodczy
Przedwczesne dojrzewanie płciowe
Opóźnione dojrzewanie płciowe
Okres przekwitania, klimakterium i andropauza
· Zaburzenia owulacji oraz inne hormonalnie uwarunkowane nieprawidłowości żeńskiego cyklu płciowego
· Zaburzenia owulacji
· Zespół wielotorbielowatych jajników
· Przetrwały pęcherzyk jajnikowy i zespół luteinizacji niepękniętego pęcherzyka
Zaburzenia cyklu płciowego spowodowane chorobami podwzgórza i przysadki mózgowej
Niepłodność i bezpłodność (niemożność donoszenia ciąży lub trudności w urodzeniu zdrowego dziecka)
Gruczolistość - wpływ na płodność
Czynnik męski w niepłodności
17. ETIOPATOGENEZA NOWOTWORÓW
Występowanie nowotworów
Charakterystyka transformacji nowotworowej
Podstawowe zaburzenia struktury i funkcji komórki nowotworowej
Genetyczne podstawy zaburzeń kontroli wzrostu w nowotworach
· Czynniki stymulujące i hamujące wzrost komórek
· Protoonkogeny i onkogeny
· Geny supresorowe (geny przeciwnowotworowe, antyonkogeny)
· Geny mutatorowe i niestabilność genetyczna
· Onkogeny wirusowe
· Aberracje chromosomów w nowotworach
· Inne mechanizmy karcynogenezy
Wieloetapowe modele karcynogenezy
Heterogenność komórek guza nowotworowego
Kinetyka proliferacji komórek nowotworowych
Etapy progresji nowotworu
· Neoangiogeneza
· Przerzuty nowotworowe
Szczegółowe modele karcynogenezy
Karcynogeneza chemiczna
· Charakterystyka karcynogenów okresu inicjacji
· Charakterystyka karcynogenów okresu promocji i progresji
· Przebieg chemicznej karcynogenezy
· Enzymy naprawy uszkodzonych struktur DNA
· Inhibitory chemicznej karcynogenezy
Czynniki predysponujące i rakotwórcze środowiska człowieka
Palenie tytoniu
Dieta
Wolne rodniki w procesie karcynogenezy
Karcynogeneza jatrogenna
Wirusy onkogenne
· Charakterystyka wirusów onkogennych
Inne czynniki biologiczne
Promieniowanie i karcynogeneza
· Źródła promieniowania
· Rakotwórcze mechanizmy promieniowania
Markery nowotworowe
Oddziaływanie nowotworu na organizm gospodarza
Patofizjologiczne podstawy terapii genowej i immunoterapii chorób nowotworowych
Podsumowanie
18. DZIAŁANIE CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH
Drgania akustyczne
Hałas
· Wpływ na narząd słuchu
· Wpływ na reakcje pozasłuchowe
Ultradźwięki
· Działanie wysokich częstotliwości
· Działanie niskich częstotliwości
Infradźwięki
· Wpływ na narząd słuchu
· Działanie na inne narządy
Drgania mechaniczne
Kinetozy
Wibracja ogólna
Wibracja miejscowa
· Zaburzenia w narządzie ruchu
· Zaburzenia w układzie krążenia
· Zaburzenia w układzie nerwowym
· Zaburzenia w innych układach
Zmienione ciśnienie atmosferyczne
Toksyczność tlenu
Choroba kesonowa
Porażenie prądem elektrycznym
Wpływ na układ nerwowy, krążenia i oddychania
Działanie cieplne
Promieniowanie jonizujące
Promieniowanie niejonizujące
Promieniowanie mikrofalowe
Promieniowanie laserowe
Promieniowanie nadfioletowe
Promieniowanie podczerwone
19. RYTMY BIOLOGICZNE CZŁOWIEKA
Okołodobowe rytmy biologiczne u człowieka
Synchronizatory okołodobowych rytmów biologicznych u ssaków
Mechanizm synchronizacji rytmów okołodobowych
Układ generujący rytmy biologiczne u człowieka
· Ośrodkowy generator rytmów okołodobowych u ssaków i człowieka
· Wtórne oscylatory rytmów okołodobowych
· Rola mediatorów w czynności układu generującego rytmy okołodobowe
· Fotorecepcja - przekazywanie informacji o świetle do komórek SCN
· Szyszynka
Dziedziczenie rytmów biologicznych i biologia molekularna zegara
Rytmy okołodobowe człowieka w stanach fizjologicznych
Zaburzenia przebiegu rytmów okołodobowych człowieka w stanach fizjologicznych
Chronopatologia
Rytmy okołoroczne
Perspektywy chronobiologii i chronomedycyny
20. PATOFIZJOLOGIA STARZENIA SIE
Teorie termodynamiczne
Teoria zaprogramowanego starzenia - proces starzenia sterowany epigenetycznie
Wybrane aspekty starzenia się narządów i układów organizmu
Narząd ruchu
Przewód pokarmowy
Zaburzenia snu
Ośrodkowy układ nerwowy
Układ krwiotwórczy
Układ moczowo-płciowy
Układ odpornościowy
Układ krążenia
21. MEDYCYNA LOTNICZA
Wpływ obniżonego ciśnienia atmosferycznego
Wpływ zmian ciśnienia atmosferycznego
Ostre niedotlenienie wysokościowe
· Ostra choroba wysokościowa (choroba wysokogórska)
· Przewlekła choroba wysokościowa (choroba Monge)
· Kabiny ciśnieniowe
· Dekompresja kabiny ciśnieniowej
· Choroba dekompresyjna
Działanie przyśpieszeń
Wpływ przyśpieszeń na organizm człowieka
Dezorientacja przestrzenna
Rodzaje dezorientacji przestrzennej
Podróżowanie samolotem z medycznego punktu widzenia
PYTANIA TESTOWE
ODPOWIEDZI DO PYTAŃ TESTOWYCH
SKOROWIDZ
Książka
-
ISBN:
978-83-200-3632-9
-
Redaktor:
Sławomir Maśliński, Jan Ryżewski
-
Wydanie:
4
-
Rok wydania:
2013
-
Format:
165 x 235
-
Liczba stron:
1142