Rozgrzewka Podstawy fizjologiczne i zastosowanie praktyczne

Spis treści

Przedmowa
Wstęp
Rozdział 1. Znaczenie rozgrzewki we współczesnym sporcie
1.1. Istota rozgrzewki przed wysiłkiem meczowym
1.2. Konsekwencje nieefektywnej rozgrzewki
1.3. Negatywne nastawienie zawodnika do rozgrzewki
1.4. Wpływ rozgrzewki na organizm
1.5. Cele rozgrzewki przed treningiem i meczem
Piśmiennictwo
Rozdział 2. Fizjologiczne podstawy aktywacji ośrodkowego układu nerwowego w rozgrzewce
2.1. Znaczenie pobudzenia w rozgrzewce
2.2. Pobudzenie komórki nerwowej i mięśniowej
2.3. Budowa i funkcje układu nerwowego
2.4. Komórka nerwowa
2.4.1. Rodzaje włókien nerwowych
2.5. Potencjał spoczynkowy
2.6. Potencjał czynnościowy
2.7. Przewodzenie impulsów nerwowych we włóknach rdzennych i bezrdzennych
2.8. Synapsy
2.8.1. Rodzaje synaps
2.8.2. Motoneurony
2.8.3. Jednostka motoryczna
2.9. Ośrodkowy układ nerwowy
2.9.1. Pień mózgu
2.9.1.1. Rdzeń przedłużony
2.9.1.2. Most pnia mózgu
2.9.1.3. Śródmózgowie
2.9.2. Układ siatkowaty pnia mózgu
2.9.2.1 Przewodzenie impulsów w tworze siatkowatym
2.9.2.2. Nieswoistość tworu siatkowatego
2.9.2.3. Układ siatkowaty wstępujący – pobudzający (aktywujący)
2.9.2.3.1. Pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego w czasie rozgrzewki, treningu i wysiłku meczowego
2.9.2.4. Układ siatkowaty wstępujący wzgórza – hamujący
2.9.2.5. Układ siatkowaty zstępujący
2.9.3. Wzgórze
2.9.4. Podwzgórze
2.9.5. Kora mózgowa
2.10. Odruchy
2.10.1. Łuk odruchowy
2.10.2. Odruchy rdzeniowe
2.11. Autonomiczny układ nerwowy
2.11.1. Podział autonomicznego układu nerwowego
2.11.2. Dwuneuronalna droga przewodzenia impulsu nerwowego
2.11.3. Układ współczulny
2.11.4. Układ przywspółczulny
2.11.5. Przekaźnictwo cholinergiczne
2.11.5.1. Mechanizm uwalniania i działania acetylocholiny
2.11.6. Przekaźnictwo adrenergiczne
2.11.6.1. Mechanizm uwalniania i działania noradrenaliny
Piśmiennictwo
Rozdział 3. Wpływ pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego na szybkość i skuteczność działania oraz właściwości uwagi podczas wysiłku fizycznego
3.1. Związki między pobudzeniem psychofizycznym a skuteczność działania
3.1.1. Optymalne pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego
3.1.2. Zmienność optymalnego pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego
3.2. Aktywacja ośrodkowego układu nerwowego a zmiany sprawności działania
3.2.1. Klasyczny model aktywacji ośrodkowego układu nerwowego
3.2.2. Katastroficzny model aktywacji ośrodkowego układu nerwowego
3.2.2.1. Lęk sytuacyjny jako wskaźnik aktywacji
3.2.2.2. Reakcje fizjologiczne organizmu w stanie lęku sytuacyjnego – zagrożenia
3.2.2.3. Poziom lęku a ocena sytuacji
3.2.2.4. Optymalny stan lęku sytuacyjnego
3.2.2.5. Przekroczenie optymalnego poziomu lęku sytuacyjnego
3.3. Pomiar szybkości i trafności reagowania podczas wysiłku fizycznego
3.3.1. Metody pomiaru szybkości i trafności różnicowego reagowania oraz koncentracji uwagi w czasie wysiłku fizycznego
3.3.2. Dwufazowy przebieg szybkości i trafności reagowania podczas wysiłku o narastającej intensywności
3.3.2.1. Pierwsza faza przebiegu szybkości i trafności reagowania – zwiększenie sprawności działania ośrodkowego układu nerwowego
3.3.2.2. Druga faza przebiegu szybkości i trafności reagowania – pogarszanie sprawności działania ośrodkowego układu nerwowego
3.4. Aktywacja ośrodkowego układu nerwowego a samopoczucie
3.5. Wpływ pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego na właściwości uwagi
3.5.1. Wybiórczość uwagi
3.5.2. Zakres i kierunek uwagi
3.5.3. Koncentracja – skupienie uwagi
3.5.3.1. Dekoncentracja uwagi
3.5.4. Przerzutność uwagi
3.5.5. Poziom pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego a koncentracja uwagi
3.5.5.1. Niski poziom pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego a koncentracja uwagi
3.5.5.2. Wysoki poziom pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego a koncentracja uwagi
Piśmiennictwo
Rozdział 4. Próg psychomotoryczny zmęczenia podczas rozgrzewki
4.1. Poszukiwanie nowych technologii w sporcie wyczynowym
4.2. Zmęczenie
4.2.1. Zmęczenie podczas rozgrzewki
4.2.2. Objawy zmęczenia podczas gry
4.3. Progowy przebieg szybkości i trafności reagowania w czasie wysiłku fizycznego
4.3.1. Co to jest próg psychomotoryczny zmęczenia?
4.3.2. Wykorzystanie efektu progu psychomotorycznego zmęczenia rozgrzewki w warunkach meczowych
4.4. Próg psychomotoryczny zmęczenia a próg przemian beztlenowych
4.4.1. Próg przemian beztlenowych (PPB)
4.4.2. Zmiany szybkości i trafności reagowania po przekroczeniu progu przemian beztlenowych
4.4.3. Zależności między progiem psychomotorycznym zmęczenia a progiem beztlenowym
4.4.4. Indywidualny próg psychomotoryczny zmęczenia w praktyce sportowej
4.5. Zmiany progu psychomotorycznego zmęczenia pod wpływem treningu
4.6. Jak przełamywać barierę zmęczenia na progu psychomotorycznym?
4.7. Strefa komfortu psychomotorycznego_Toc321235504
4.7.1. Co to jest strefa komfortu psychomotorycznego?
4.7.2. Dolna i górna granica strefy komfortu psychomotorycznego
4.7.3. Rozgrywanie meczu poniżej i powyżej strefy komfortu psychomotorycznego oraz w jego strefie
4.7.4. Jak wyznaczyć strefę komfortu psychomotorycznego?
4.7.4.1. Pomiar maksymalnej częstości skurczów serca w testach wysiłkowych w warunkach treningowych
4.7.4.2. Wyznaczenie dolnej granicy strefy komfortu psychomotorycznego
4.7.4.3. Wyznaczenie górnej granicy strefy komfortu psychomotorycznego
Piśmiennictwo
Rozdział 5. Fizjologiczne podłoże wytwarzania ciepła i regulacja temperatury ciała w czasie rozgrzewki i wysiłku meczowego
5.1. Wytwarzanie ciepła w organizmie w spoczynku i podczas rozgrzewki
5.1.1. Regulacja temperatury wewnętrznej ciała
5.1.2. Ośrodek termoregulacji
5.1.3. Kontrola temperatury mięśni i wewnętrznej ciała
5.2. Temperatura mięśni w spoczynku
5.2.1. Temperatura mięśni w czasie rozgrzewki
5.2.1.1. Optymalnie rozgrzane mięśnie a moc maksymalna
5.2.1.2. Słabo rozgrzane mięśnie a moc maksymalna
5.2.2. Jakie korzyści wynikają z rozgrzanych mięśni?
5.2.3. Temperatura mięśni podczas wysiłku o różnym charakterze
5.2.4. Temperatura mięśni w czasie wysiłku meczowego
5.3. Temperatura wewnętrzna ciała w spoczynku
5.3.1. Temperatura wewnętrzna ciała w czasie rozgrzewki
5.3.2. Jakie korzyści wynikają z podniesienia temperatury wewnętrznej ciała?
5.3.3. Temperatura wewnętrzna ciała w zależności od charakteru wysiłku fizycznego
5.3.4. Temperatura wewnętrzna ciała w czasie meczu mistrzowskiego
5.4. Wymiana ciepła między organizmem a otoczeniem
5.4.1. Promieniowanie
5.4.2. Przewodzenie
5.4.3. Konwekcja
5.4.4. Parowanie potu
5.5. Eliminacja cieplna w spoczynku i podczas rozgrzewki
5.5.1. Utrata ciepła w spoczynku
5.5.2. Eliminacja ciepła podczas rozgrzewki
5.5.2.1. Utrata ciepła podczas rozgrzewki w warunkach termonaturalnych
5.5.2.2. Eliminacja ciepła podczas rozgrzewki w warunkach gorąca
5.5.2.3. Utrata ciepła podczas rozgrzewki w warunkach gorąca i dużej wilgotności
5.6. Wpływ warunków klimatycznych na efektywność rozgrzewki i wysiłku meczowego
5.6.1. Rozgrywanie meczu w wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza
5.6.2. Konsekwencje odwodnienia ustroju
5.6.3. Zapobieganie odwodnieniu ustroju
5.6.4. Mechanizm pragnienia
5.7. Nawodnienie w czasie rozgrzewki, treningu i meczu
5.7.1. Jak często, w jakiej ilości i kiedy nawadniać organizm w czasie rozgrzewki, treningu i meczu?
5.7.2. Nawadniać organizm – wodą czy płynami izotonicznymi?
5.7.3. Smak i temperatura płynów nawadniających
5.7.4. Jak kontrolować odwodnienie organizmu?
Piśmiennictwo
Rozdział 6. Rodzaje, struktura i wzorce rozgrzewek
6.1. Rodzaje rozgrzewki
6.2. Struktura rozgrzewki przed meczem
6.2.1. Faza pierwsza rozgrzewki przed meczem – lokalna
6.2.1.1. Etap pierwszy – lokalne zwiększenie łożyska naczyniowego przez stosowanie ćwiczeń koncentrycznych
6.2.1.1.1. Przykładowe ćwiczenia koncentryczne stosowane w rozgrzewce
6.2.1.2. Etap drugi – lokalne zwiększenie łożyska naczyniowego przy stosowaniu ćwiczeń ekscentrycznych
6.2.1.2.1. Przykładowe ćwiczenia ekscentryczne
6.2.2. Faza druga rozgrzewki przed meczem – ogólna
6.2.2.1. Etap trzeci – zwiększenie zakresu wykonania ruchu w stawach
6.2.2.2. Etap czwarty – zwiększenie płynności i swobody wykonania ruchu
6.2.3. Faza trzecia rozgrzewki przed meczem – specyficzna
6.2.3.1. Etap piąty – usprawnienie umiejętności techniczno-taktycznych przez ćwiczenia specyficzne z piłką
6.2.3.2. Etap szósty – zwiększenie pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego przez ćwiczenia eksplozywne bez piłki
6.3. Fizjologiczne i neurofizjologiczne efekty rozgrzewki przedmeczowej
6.3.1. Temperatura mięśni i wewnętrzna ciała
6.3.2. Próg psychomotoryczny zmęczenia
6.3.2.1. Efekty gry z intensywnością na progu psychomotorycznym zmęczenia
6.3.2.2. Efekty gry w strefie komfortu psychomotorycznego
6.3.3. Jednostka motoryczna
6.3.4. Wzmocnienie siły skurczu mięśni (potencjacja)
6.4. Psychiczne aspekty rozgrzewki przed meczem
6.5. Rozgrzewka przed meczem
6.5.1. Czas trwnia rozgrzwki przed meczem
6.5.2. Intensywność rozgrzewki przed meczem
6.5.3. Wzorzec rozgrzewki przed meczem
6.5.4. Przykłady rozgrzewki przed meczem
6.5.5. Błędy w rozgrzewce przed meczem
6.6. Rozgrzewka przed treningiem
6.6.1. Zależność programu rozgrzewki od charakteru treningu
6.6.2. Czas trwania rozgrzewki przed treningiem
6.6.3. Intensywność rozgrzewki przed treningiem
6.6.4. Realizacja fazy lokalnej rozgrzewki przed treningiem
6.7. Rozgrzewka w treningu o charakterze szybkościowym
6.7.1. Przygotowanie układu mięśniowo-więzadłowego do specyfiki treningu szybkościowego
6.7.2. Ćwiczenia rozciągające w rozgrzewce przed treningiem szybkościowym
6.7.3. Rozgrzewka a kontuzje w treningu szybkościowym
6.7.4. Wzorzec rozgrzewki w treningu o charakterze szybkościowym
6.7.5. Przykłady rozgrzewki w treningu o charakterze szybkościowym
6.8. Rozgrzewka w treningu o charakterze siły eksplozywnej
6.8.1. Ćwiczenia koordynacyjne w rozgrzewce przed treningiem siłowym
6.8.2. Wzorzec rozgrzewki w treningu o charakterze siły eksplozywnej
6.8.3. Przykłady rozgrzewki w treningu o charakterze siły eksplozywnej
6.9. Rozgrzewka w treningu o charakterze wytrzymałościowym
6.9.1. Znaczenie wytrzymałości w czasie meczu
6.9.2. Wzorzec rozgrzewki w treningu o charakterze wytrzymałościowym
6.9.3. Przykłady rozgrzewki w treningu o charakterze wytrzymałościowym
6.10. Rozgrzewka w treningu o charakterze techniczno-taktycznym
6.10.1. Wzorzec rozgrzewki w treningu o charakterze techniczno-taktycznym
6.10.2. Przykłady rozgrzewki w treningu o charakterze techniczno-taktycznym
6.11. Błędy rozgrzewki przed treningiem
6.12. Program rozgrzewki bramkarza
6.12.1. Czas trwania rozgrzewki bramkarza
6.12.2. Intensywność rozgrzewki bramkarza
6.12.3. Środki treningowe
6.12.4. Przykłady rozgrzewki bramkarza przed meczem i treningiem
6.12.5. Rozgrzewka bramkarza przed meczem
6.12.5.1. Rozgrzewka w treningu o charakterze szybkościowym
6.12.5.2. Rozgrzewka w treningu o charakterze siły eksplozywnej
6.12.5.3. Rozgrzewka w treningu o charakterze wytrzymałościowym
6.12.5.4. Rozgrzewka w treningu techniczno-taktycznym
6.12.6. Błędy popełniane w rozgrzewce bramkarza
6.13. Rozgrzewka indywidualna
Piśmiennictwo
Rozdział 7. Struktura i indywidualizacja obciążeń fizycznych w rozgrzewce przed treningiem i meczem
7.1. Objętość rozgrzewki
7.1.1. Czas trwania rozgrzewki w wysokiej temperaturze otoczenia
7.1.2. Czas trwania rozgrzewki w niskiej temperaturze otocznia
7.2. Intensywność rozgrzewki
7.2.1. Syndrom niskiej intensywności rozgrzewki przed meczem
7.2.2. Jaką intensywność wysiłku powinien osiągnąć piłkarz w czasie rozgrzewki?
7.2.3. Próg psychomotoryczny zmęczenia górną granicą intensywności rozgrzewki
7.2.4. Zmiany intensywności w czasie rozgrzewki przed meczem
7.2.5. Intensywność rozgrzewki w wysokich i niskich temperaturach
7.2.6. Negatywne skutki zbyt dużej i małej intensywności w rozgrzewce
7.2.7. Wpływ intensywności rozgrzewki na wysiłek meczowy
7.2.8. Intensywność rozgrzewki a zmęczenie
7.2.8.1. Jaka jest dopuszczalna granica zmęczenia podczas rozgrzewki?
7.2.8.2. Negatywne skutki przekroczenia zmęczenia progowego w czasie rozgrzewki
7.3. Dobór ćwiczeń w rozgrzewce przed treningiem i meczem
7.4. Rozgrzewka w niskich i wysokich temperaturach otoczenia a odzież sportowa
7.5. Indywidualizacja obciążeń fizycznych w rozgrzewce przed treningiem i meczem
7.5.1 Dlaczego należy stosować indywidualizację obciążeń fizycznych?
7.5.2. Przykłady indywidualizacji rozgrzewki przed meczem
Piśmiennictwo
Rozdział 8. Ćwiczenia koordynacyjne w rozgrzewce
8.1. Znaczenie ćwiczeń koordynacyjnych w czasie rozgrzewki przed treningiem i meczem
8.2. Podłoże fizjologiczne koordynacji ruchowej
8.3. Co to są koordynacyjne zdolności motoryczne?
8.3.1. Najczęściej występujące zdolności koordynacyjne w grze piłkarza
8.4. Koordynacja ruchowa a rozwijanie umiejętności piłkarskich
8.4.1. Wysoki poziom zdolności koordynacyjnych
8.4.2. Niski poziom zdolności koordynacyjnych
8.5. Objętość i intensywność ćwiczeń koordynacyjnych w rozgrzewce
8.6. Wiek a kształtowanie koordynacyjnych zdolności motorycznych
8.7. Błędy popełniane w ćwiczeniach koordynacyjnych
Piśmiennictwo
Rozdział 9. Ćwiczenia rozciągające w rozgrzewce
9.1. Znaczenie ćwiczeń rozciągających w czasie rozgrzewki, przed treningiem i meczem
9.1.1. Co to jest gibkość?
9.1.2. Czynniki wpływające na poziom gibkości
9.1.3. Metody rozciągania
9.2. Rozciąganie dynamiczne w rozgrzewce
9.2.1. Neurofizjologiczne podłoże rozciągania dynamicznego
9.2.1.1. Wrzeciona mięśniowe
9.2.1.2. Drogi przewodzenia impulsu nerwowego w odruchu na rozciąganie
9.2.2. Rozciąganie dynamiczne zwiększające zakres ruchu
9.2.2.1. Korzyści wynikające z rozciągania dynamicznego
9.3. Rozciąganie statyczne w rozgrzewce
9.3.1. Neurofizjologiczne podłoże rozciągania statycznego
9.3.1.1. Receptory ścięgniste a skurcz mięśnia
9.3.1.2. Receptory ścięgniste a napięcie mięśniowe
9.3.2. Rozciąganie statyczne zwiększające amplitudę ruchu
9.4. Neurofizjologiczne podłoże rozciągania PNF
9.5. Warunki efektywnego przeprowadzania ćwiczeń rozciągających9.6. Współczesne poglądy naukowe dotyczace stosowania statycznych ćwiczeń rozciągających
9.6.1. Rozciąganie statyczne w czasie rozgrzewki a zdolności motoryczne
9.6.2. Rozciąganie statyczne w rozgrzewce a zapobieganie urazom i kontuzjom
9.6.2.1. Dlaczego rozciąganie statyczne w rozgrzewce przed meczem nie jest skuteczne w zapobieganiu urazom?
9.6.3. Rozciąganie statyczne a ukrwienie i temperatura mięśni
9.6.4. Kompromis w stosowaniu rozciągania statycznego i dynamicznego w rozgrzewce przed meczem
9.6.5. Czy stosować rozciąganie statyczne w pomeczowej regeneracji mięśni?
9.6.6. Rozciąganie statyczne w czasie treningu
9.7. Wiek a kształtowanie gibkości
9.8. Błędy popełniane w ćwiczeniach rozciągających
Piśmiennictwo
Rozdział 10. Zmiany fizjologiczne w organizmie po zakończeniu rozgrzewki i pierwszej połowy meczu
10.1. Przerwa między zakończeniem rozgrzewki a rozpoczęciem meczu
10.1.1 Obniżenie pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego po rozgrzewce
10.2. Odbudowa fosfokreatyny a obniżenie temperatury mięśni po zakończeniu rozgrzewki
10.2.1. Odbudowa fosfokreatyny po rozgrzewce
10.2.2. Obniżenie temperatury mięśni po rozgrzewce
10.3. Jak zapobiegać obniżeniu pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego i temperatury mięśni po zakończeniu rozgrzewki?
10.4. Przerwa meczowa a temperatura mięśni
10.5. Przerwa meczowa a pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego
10.6. Jak zapobiegać obniżeniu temperatury mięśni i pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego po zakończeniu pierwszej połowy meczu?
10.7. Błędy popełniane w czasie przerwy między zakończeniem rozgrzewki a rozpoczęciem meczu oraz w przerwie między pierwszą a drugą połową meczu
Piśmiennictwo
Rozdział 11. Rozgrzewka piłkarzy rezerwowych
11.1. Rozgrzewka piłkarzy rezerwowych w czasie meczu
11.1.1. Jak zapobiegać spadkowi temperatury mięśni zawodników siedzących na ławce rezerwowych?
11.1.2. Wpływ temperatury otoczenia na temperaturę mięśni zawodników rezerwowych
11.1.3. Wpływ pozycji siedzącej zawodnika rezerwowego na przepływ krwi w naczyniach krwionośnych
11.2. Nagła zmiana zawodnika
11.3. Planowane zmiany zawodnika
11.3.1. Zmiana na początku drugiej połowy meczu
11.3.2. Zmiana zawodnika w trakcie drugiej połowy meczu
11.4. Rozgrzewka przed sparingiem rozgrywanym na dwa składy
Piśmiennictwo