Poznań 2013, wydanie 1, format 153 x 229, objętość 386 str., oprawa miękka
W dwudziestoleciu międzywojennym gimnastyka w swoich założeniach pozostała jednym ze środków ogólnego wychowania fizycznego, spełniając ważną rolę w kształtowaniu prawidłowego rozwoju fizycznego dzieci i młodzieży oraz w utrzymaniu sprawności ludzi w różnym wieku, co miało szczególne znaczenie w kontekście ich przydatności do obrony ojczyzny.
Z chwilą odzyskania niepodległości przez Polskę zmiany społeczno-polityczne i ekonomiczne wraz z próbami instrumentalizacji kultury fizycznej przez władze państwowe miały znaczący wpływ na wiele aspektów i form rozwoju gimnastyki w kraju. Przed gimnastyką stawiano trudne zadanie oddziaływania na człowieka w sensie wychowawczym, patriotycznym, w procesach rozwoju biologicznego, w rekreacji, jak i na płaszczyźnie rywalizacji, czyli sporcie, odmiennie rozumianym przez Związek Polskich Związków Sportowych i Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”.
W bogatym dorobku piśmiennictwa naukowego z zakresu polskiej kultury fizycznej okresu dwudziestolecia międzywojennego brakuje pozycji kompleksowo podejmującej zagadnienia rozwoju gimnastyki w Polsce. Istniejące prace dotyczą głównie działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Polsce, poszczególnych gniazd, dzielnic i okręgów, a także rozwoju kultury fizycznej okresu dwudziestolecia międzywojennego, jak i wybranych kierunków gimnastyki czy osiągnięć sportowych zawodników. Wśród wielu artykułów zamieszczonych w monografiach poświęconych historii gimnastyki w Polsce brakuje takich, które w sposób całościowy traktowałyby o dziejach gimnastyki podstawowej, rekreacyjnej i sportowej (przyrządowej). Zamierzeniem autorów jest uzupełnienie tej luki przez przygotowanie opracowania monograficznego.
Spis treści
WstępRozdział I. Wychowanie fizyczne i sport na ziemiach polskich od XVIII w. do 1918 r
1. Ewolucja głównych systemów gimnastycznych w końcu XVIII i początkach XIX w. w Europie oraz ich wpływ na rozwój gimnastyki na ziemiach polskich w okresie zaborów
2. Geneza i rozwój działalności organizacyjno-programowej Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
3. Udział Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w międzynarodowych pokazach i zawodach gimnastycznych do pierwszej wojny światowej
4. Działalność niepodległościowa gniazd sokolich na ziemiach polskich
i na emigracji w czasie pierwszej wojny światowej
Rozdział II. Gimnastyka w programach szkolnych i jej realizacja na zajęciach wychowania fizycznego w dwudziestoleciu międzywojennym
1. Zmiany organizacyjno-strukturalne szkolnictwa polskiego i ich wpływ
na przedmiot gimnastyka w szkole
2. Kształtowanie się bazy materialnej do realizacji zajęć z gimnastyki
3. Analiza treści programów wychowania fizycznego w zakresie gimnastyki
w szkolnictwie powszechnym, średnim ogólnokształcącym i zawodowym
4. Realizacja gimnastyki na obligatoryjnych zajęciach szkolnych
5. Gimnastyka w programach kształcenia nauczycieli wychowania fizycznego
w Polsce w latach 1919-1939
Rozdział III. Uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Polsce w latach 1919-1939
1. Skutki pierwszej wojny światowej dla rozwoju wychowania fizycznego i sportu w Polsce
2. Wpływ uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych na działalność programową Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
3. Rozwój organizacyjno-materialny i kadrowy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
4. Eklektyczny charakter systemu gimnastycznego w działalności programowej Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
Rozdział IV. Rozwój gimnastyki w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” w dwudziestoleciu międzywojennym
1. Doniosłość gimnastyki w działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”...
2. Organizacja pokazów i zawodów gimnastyczno-sportowych na zlotach sokolich
3. Techniczna strona pokazów i zawodów gimnastycznych na zlotach „Sokoła”...
4. Znaczenie masowych pokazów i zawodów gimnastycznych organizowanych przez Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” dla dalszego rozwoju gimnastyki
Rozdział V. Rozwój sportu gimnastycznego w Polsce w okresie międzywojennym (1919-1939)
1. Działalność programowa Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
jako odpowiednika Polskiego Związku Gimnastycznego
2. Wyodrębnienie gimnastyki jako dyscypliny sportu
3. Osiągnięcia polskich gimnastyków w międzynarodowych spotkaniach
i zawodach gimnastycznych w okresie międzywojennym
Zakończenie
Aneks
Bibliografia
Spis ilustracji
Indeks nazwisk
Indeks nazw geograficznych
Wykaz skrótów
Contents & Summary
Inhaltsverzeichnis und Zusammenfassung
Książka
-
ISBN:
978-83-60038-44-4
-
Autor:
Joanna Kuriańska-Wołoszyn, Leonard Nowak