Podręcznik radiologii

Spis treści

Rozpoznawanie czegokolwiek: przeszłość, teraźniejszość
i przyszłość, 1
William Herring, MD, FACR
Teraźniejszość: współczesne techniki obrazowania, 2
Przyszłość: sztuczna inteligencja, 9
Konwencje zastosowane w tej książce, 9
2 Rozpoznawanie prawidłowej anatomii płuc, 11
William Herring, MD, FACR
Prawidłowe zdjęcie RTG klatki piersiowej w projekcji
czołowej, 11
Prawidłowe zdjęcie RTG klatki piersiowej w projekcji
bocznej, 14
Prawidłowa anatomia klatki piersiowej w badaniu
TK, 17
Prawidłowa anatomia płuc w badaniu TK, 18
3 Rozpoznawanie prawidłowej anatomii serca, 23
William Herring, MD, FACR
Ocena serca na zdjęciach RTG klatki piersiowej, 23
Zasady ogólne, 23
Ocena serca w badaniu TK, 25
Zastosowanie TK serca, 29
MR serca, 31
4 Różnicowanie między chorobami pęcherzyków płucnych
a śródmiąższowymi chorobami płuc, 35
William Herring, MD, FACR
Klasyfikacja chorób miąższu płuc, 35
Charakterystyka chorób pęcherzyków płucnych, 35
Niektóre przyczyny chorób pęcherzyków płucnych, 37
Charakterystyka śródmiąższowych chorób płuc, 39
Niektóre przyczyny śródmiąższowych chorób płuc, 39
5 Rozpoznawanie przyczyn zacienienia połowy klatki piersiowej
(całego pola płucnego), 46
William Herring, MD, FACR
Niedodma całego płuca, 46
Masywny wysięk opłucnowy, 47
Zapalenie całego płuca, 48
Stan po pneumonektomii, 48
6 Rozpoznawanie niedodmy, 51
William Herring, MD, FACR
Co to jest niedodma? 51
Typy niedodmy, 51
Jak przebiega ustępowanie niedodmy? 57
7 Rozpoznawanie płynu opłucnowego, 60
William Herring, MD, FACR
Prawidłowa anatomia i fizjologia przestrzeni
opłucnowej, 60
Techniki wykorzystywane w wykrywaniu płynu
opłucnowego, 60
Przyczyny występowania płynu opłucnowego, 60
Rodzaje płynów opłucnowych, 61
Specyficzność lokalizacji płynów po określonej stronie
(stronach), 61
Rozpoznawanie różnych obrazów płynów
opłucnowych, 61
8 Rozpoznawanie zapalenia płuc, 70
William Herring, MD, FACR
Uwagi ogólne, 70
Ogólna charakterystyka zapalenia płuc, 71
Wzorce zapalenia płuc, 72
Ustalanie lokalizacji zapalenia płuc, 75
Jak przebiega ustępowanie objawów zapalenia płuc? 78
9 Rozpoznawanie prawidłowego położenia cewników i rurek
oraz potencjalnych powikłań: radiologia w stanie krytycznym
pacjenta, 80
William Herring, MD, FACR
Rurki intubacyjne oraz rurki do tracheostomii, 81
Cewniki wewnątrznaczyniowe, 83
Rurki do drenażu opłucnowego (dreny opłucnowe), 86
Urządzenia sercowe, 87
Rurki i cewniki żołądkowo-jelitowe, 90
10 Rozpoznawanie innych chorób klatki piersiowej, 93
William Herring, MD, FACR
Masy w śródpiersiu, 93
Masy w śródpiersiu przednim, 94
Masy w śródpiersiu środkowym, 97
Masy w śródpiersiu tylnym, 97
Pojedynczy guzek/masa w płucu, 99
Rak oskrzeli (rak oskrzelopochodny, rak płuc), 102
Nowotwory przerzutowe płuc, 104
Zakrzepowo-zatorowa choroba płuc (zatorowość
płucna), 105
Przewlekła obturacyjna choroba płuc, 106
Pęcherze rozedmowe, torbiele i jamy, 108
Rozstrzenie oskrzeli, 109
11 Rozpoznawanie chorób serca u dorosłych, 112
William Herring, MD, FACR
Rozpoznawanie powiększonej sylwetki serca, 112
Rozpoznawanie najczęstszych chorób serca, 115
12 Rozpoznawanie prawidłowego obrazu jamy brzusznej i miednicy:
konwencjonalne zdjęcia RTG, 129
William Herring, MD, FACR
Czego należy szukać? 129
Protokół ostrego brzucha, 133
Powietrze poza światłem przewodu pokarmowego, 136
Zwapnienia, 136
Rozpoznawanie powiększenia narządów, 137
13 Rozpoznawanie prawidłowej jamy brzusznej i miednicy:
tomografia komputerowa, 141
William Herring, MD, FACR
Wprowadzenie do TK jamy brzusznej i miednicy, 141
Badanie TK z dożylnym podaniem środka
kontrastowego, 141
Badanie TK z doustnym podaniem środka
kontrastowego, 142
TK jamy brzusznej: uwagi ogólne, 144
TK jamy brzusznej: narządy, 145
14 Rozpoznawanie niedrożności jelit, 150
William Herring, MD, FACR
Nieprawidłowe wzory gazów, 150
Prawa dotyczące jelita, 151
Miejscowa niedrożność czynnościowa: pętle
strażnicze, 151
Uogólniona niedrożność czynnościowa: niedrożność
adynamiczna (porażenna), 152
Mechaniczna niedrożność jelita: niedrożność jelita
cienkiego, 154
Mechaniczna niedrożność jelita: niedrożność jelita
grubego, 158
Skręt jelita grubego (volvulus), 160
Niedrożność rzekoma okrężnicy (zespół Ogilviego), 160
15 Rozpoznawanie powietrza w jamie brzusznej poza światłem
przewodu pokarmowego, 162
William Herring, MD, FACR
Wolne powietrze w jamie otrzewnowej, 162
Powietrze w przestrzeni zaotrzewnowej (powietrze
zaotrzewnowe), 167
Powietrze w ścianie jelita, 167
Powietrze w układzie żółciowym, 169
16 Rozpoznawanie nieprawidłowych zwapnień i ich przyczyn, 172
William Herring, MD, FACR
Wzory zwapnień, 172
Położenie zwapnienia, 178
17 Rozpoznawanie nieprawidłowości przewodu pokarmowego,
wątroby i dróg żółciowych oraz układu moczowego, 180
Susan L. Summerton, MD, FACR
Badania przewodu pokarmowego z użyciem kontrastu
barowego (barytu), 180
Przełyk, 180
Żołądek i dwunastnica, 182
Jelito cienkie i grube, 183
Jelito grube, 185
Trzustka, 190
Nieprawidłowości wątroby i układu żółciowego, 191
Układ żółciowy, 197
Układ moczowy, 197
Miednica, 198
Pęcherz moczowy, 199
Limfadenopatia, 199
18 Ultrasonografia: zasady działania oraz zastosowanie
w obrazowaniu jamy brzusznej i miednicy, 202
Peter Wang, MD
Zasady działania, 202
Częstotliwość i rozdzielczość, 204
Rodzaje badań ultrasonograficznych, 204
Skutki uboczne i kwestie bezpieczeństwa, 205
Zastosowanie USG w medycynie, 205
Narządy miednicy u kobiet, 211
Ciąża, 218
Przepukliny brzuszne, 220
Zapalenie wyrostka robaczkowego, 221
Wodobrzusze, 221
Układ mięśniowo-szkieletowy, 221
USG ze wzmocnieniem kontrastowym, 222
19 Ultrasonografia naczyniowa i pediatryczna oraz przyłóżkowe
badania USG, 224
Peter S. Wang, MD
Ultrasonografia naczyniowa, 224
Zwężenie tętnicy, 226
Tętniak rzekomy, 227
Zakrzepica żył głębokich, 227
USG pediatryczna, 228
Przyłóżkowe badanie USG, 232
20 Rezonans magnetyczny: zasady działania i rozpoznawanie
podstawowych obrazów, 237
Daniel J. Kowal, MD
Jak działa MR? 237
Sprzęt, z którego składa się skaner MR, 238
Co się dzieje po rozpoczęciu badania? 239
Jak rozpoznać obraz t1-zależny lub t2-zależny, 239
Środki kontrastowe w badaniu MR, 243
Bezpieczeństwo badania MR, 244
Diagnostyczne zastosowanie MR, 245
21 Rozpoznawanie nieurazowych nieprawidłowości w kośćcu
obwodowym oraz zwyrodnienia i zapalenia stawów, 248
William Herring, MD, FACR
Konwencjonalne zdjęcia RTG, TK i MR w obrazowaniu
kości, 248
Prawidłowa anatomia kości i stawów, 249
Choroby wpływające na gęstość kości, 250
Choroby zwiększające gęstość kości, 251
Choroby zmniejszające gęstość kości, 254
Choroby stawów: postępowanie w chorobach
zwyrodnieniowych i zapalnych stawów, 259
22 Rozpoznawanie nieurazowych nieprawidłowości w obrębie
kręgosłupa, 271
William Herring, MD, FACR
Prawidłowy kręgosłup, 271
Prawidłowy obraz MR kręgosłupa, 273
Ból kręgosłupa, 274
23 Rozpoznawanie urazów w obrębie kośćca, 284
William Herring, MD, FACR
Rozpoznawanie ostrych złamań, 284
Rozpoznawanie zwichnięć i podwichnięć, 286
Opisywanie złamań, 286
Złamania awulsyjne, 290
Złamania Saltera-Harrisa: złamania płytek wzrostowych
u dzieci, 290
Zespół dziecka maltretowanego (urazy nieprzypadkowe,
child abuse), 290
Złamania przeciążeniowe, 290
Częste eponimy opisujące złamania, 291
Przykłady dyskretnych złamań i zwichnięć, 292
Gojenie złamania, 295
Urazy kręgosłupa, 296
Złamania patologiczne, 299
24 Rozpoznawanie obrazowych objawów urazów klatki
piersiowej, 302
William Herring, MD, FACR
Urazy ściany klatki piersiowej, 302
Nieprawidłowości opłucnej: odma opłucnowa, 304
Nieprawidłowości miąższu płuc wywołane
urazem, 309
Urazy aorty, 312
25 Rozpoznawanie obrazowych objawów urazów jamy brzusznej
i miednicy, 315
William Herring, MD, FACR
Urazy jamy brzusznej, 315
Wątroba, 316
Śledziona, 316
Nerki, 317
Wstrząs jelita/zespół hipoperfuzji, 318
Urazy miednicy, 319
Rzadsze uszkodzenia urazowe jamy brzusznej, 320
26 Rozpoznawanie niektórych częstych przyczyn nieprawidłowości
wewnątrzczaszkowych, 322
William Herring, MD, FACR
Prawidłowa anatomia, 323
MR mózgowia, 325
Uraz głowy, 326
Krwotok wewnątrzczaszkowy, 328
Rozlany uraz aksonalny, 332
Podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe, 333
Udar, 334
Pęknięte tętniaki, 338
Wodogłowie, 339
Zanik mózgu, 342
Guzy mózgu, 342
Inne schorzenia, 345
Terminologia, 346
27 Rozpoznawanie chorób u dzieci, 348
William Herring, MD, FACR
Choroby omawiane w tym rozdziale, 348
Zespół zaburzeń oddechowych noworodka, 348
Dziecięce choroby płuc, 351
Tkanki miękkie szyi, 353
Połknięte ciała obce, 355
Inne schorzenia, 356
Złamania Saltera-Harrisa: złamania płytki wzrostowej
u dzieci, 357
Zespół dziecka maltretowanego (urazy nieprzypadkowe,
child abuse), 359
Martwicze zapalenie jelit, 360
Atrezja przełyku z lub bez przetoki tchawiczo-
-przełykowej, 361
28 Zastosowanie interwencji pod kontrolą obrazową w diagnostyce
i terapii: radiologia interwencyjna, 364
Jeffrey L. Weinstein, MD, FSIR i Natasha Larocque, MD, FRCPC
Dostęp przeztętniczy i arteriografia, 364
Centralny dostęp żylny: dostęp żylny pod kontrolą
obrazowania, 366
Zatorowość płucna: tromboliza, 367
Zatorowość płucna: wprowadzenie filtra do żyły głównej
dolnej, 368
Biopsja pod kontrolą obrazowania: rozważania
ogólne, 370
Guzek w płucach: biopsja pod kontrolą obrazową, 371
Guzy wątroby/nerki/płuc: termoablacja, 372
Nadciśnienie wrotne: przezszyjna wewnątrzwątrobowa
przetoka wrotno-systemowa, 373
Ropień: przezskórna aspiracja ropnia i wprowadzenie
drenu, 374
Krwawienie w obrębie przewodu pokarmowego:
arteriografia i embolizacja, 375
Uropatia zaporowa: przezskórna nefrostomia/
/nefroureterostomia, 377
Tętniak aorty: wewnątrznaczyniowy zabieg naprawczy
tętniaka, 378
Mięśniaki macicy: embolizacja, 379
Ostry udar niedokrwienny: trombektomia
mechaniczna, 381
29 Rozpoznawanie objawów w obrazowaniu piersi, 384
Debra Copit, MD, FACR
Techniki obrazowania piersi: omówienie, 385
Mammografia: badania przesiewowe
a diagnostyczne, 387
Kluczowe objawy w mammografii, 389
USG, 393
Rezonans magnetyczny, 394
Postępowanie w przypadku nieprawidłowości w obrębie
piersi, 395
Zagadnienia szczególne, 397
Piśmiennictwo, 402
Skorowidz, 405
Dodatki (wersja online)
A. ABC chorób serca, e1
B. Dawka promieniowania i bezpieczeństwo, e15
C. Kluczowa terminologia i glosariusze, e19
D. Diagnostyczne objawy radiologiczne, e25
E. Sztuczna inteligencja w radiologii, e76
F. Co zlecać kiedy? e86