Ortopedia wieku rozwojowego Staw kolanowy

Unikalna publikacja dotycząca diagnostyki oraz leczenia wad, chorób i urazów okolicy stawu kolanowego u dzieci i młodzieży. Autorzy z uznanych ośrodków ortopedycznych w całym kraju dzielą się swoją wiedzą i zawodowym doświadczeniem. Redaktorzy naukowi zawarli w jednym opracowaniu najbardziej aktualne, praktyczne informacje pomocne w diagnostyce i wyborze najlepszego sposobu leczenia. Ponad 500 zdjęć, rysunków i schematów jest doskonałym uzupełnieniem przedstawianych zagadnień.

„Ortopedia wieku rozwojowego, która jest częścią ortopedii i traumatologii narządu ruchu, charakteryzuje się specyficznym podejściem do leczenia wad wrodzonych, schorzeń i urazów ze względu na tzw. czwarty wymiar, czyli wzrost ciała u dzieci i młodzieży. Odmienność ta wiąże się z koniecznością przewidywania następstw urazów i podjętego leczenia po zakończeniu wzrostu. Zmusza to lekarza do innego spojrzenia na wybór technik leczenia nieinwazyjnego oraz inwazyjnego. Preferowane są te, które nie wpływają negatywnie na proces wzrostu lub wręcz wykorzystują go do osiągnięcia korzystnego wyniku. Co więcej, definicja wieku dziecięcego i młodzieńczego ustalona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jest tak szeroka, że ortopedzi zajmujący się pacjentami w tym okresie życia, czyli od urodzenia do 19. roku życia, muszą opanować techniki leczenia wykorzystywane u najmłodszych pacjentów oraz te, które mają zastosowanie po zakończeniu wzrostu, a więc u osób dorosłych”.

Z przedmowy

dr. hab. n. med. Bartłomieja Kowalczyka i prof. dr. hab. n. med. Marka Napiontka

Spis treści:

1. Anatomia dziecięcego stawu kolanowego z elementami rozwoju płodowego 1
Przemysław Pękala
1.1. Staw udowo-piszczelowy 1
1.2. Rzepka i staw rzepkowo-udowy 4
1.3. Staw piszczelowo-strzałkowy 7
1.4. Chrząstka stawowa . 8
1.5. Łąkotki 8
1.6. Więzadło krzyżowe przednie. 10
1.7. Więzadło krzyżowe tylne 11
1.8. Boczne struktury stabilizujące 12
1.9. Przyśrodkowe struktury stabilizujące. . 13
1.10. Fałdy maziowe . 15
1.11. Kaletki 15
1.12. Ukrwienie i unerwienie . 16
2. Wskazówki do diagnostyki klinicznej stawu kolanowego u dziecka 21
Bartłomiej Kowalczyk
2.1. Wskazówki do badania stawu kolanowego u noworodka i niemowlęcia . 22
2.2. Wskazówki do badania pacjenta w okresie dziecięcym 25
2.3. Wskazówki do badania dziecka starszego i nastolatka . 26
3. Biomechanika stawu kolanowego na podstawie badania w laboratorium chodu . 29
Marek Jóźwiak, Sabina Brazevič
4. Diagnostyka obrazowa stawu kolanowego w wieku rozwojowym. . 35
Magdalena Chomicka-Bindas, Łukasz Wyrobek
4.1. Odrębności anatomiczne kolana dziecięcego wpływające na obrazowanie USG i RTG 36
4.2. Kostne warianty anatomiczne w obrębie stawu kolanowego . 37
4.3. Badania obrazowe 38
5. Fizjologiczne warianty osi stawów kolanowych w okresie wzrostu . 51
Marek Napiontek
5.1. Fizjologiczna szpotawość niemowlęca kolan . 51
5.2. Fizjologiczna koślawość kolan 53
5.3. Fizjologiczny przeprost kolan 53
5.4. Różnicowanie zniekształceń i postępowanie . 54
5.5. Diagnostyka . 54
5.6. Leczenie . 56
6. Zaburzenia osi stawów kolanowych z powodu miejscowych zmian rozwojowych
lub wrodzonych 59
Marek Napiontek
6.1. Choroba Blounta . 59
6.2. Dysplazja włóknista ogniskowa . 66
6.3. Dysplazje chrzęstno-kostne 70
7. Leczenie zaburzeń osiowych okolicy kolana . 75
Paweł Koczewski
7.1. Zaburzenia wzrostu kończyny po urazach i zapaleniach (uszkodzenia chrząstki wzrostowej
– hamowanie, pobudzenie) 75
7.2. Zasady analizy osi kończyn i planowania korekcji . 76
7.3. Metody leczenia chirurgicznego deformacji osiowych . 78
7.4. Podsumowanie . 96
8. Zaburzenia w obrębie stawów kolanowych w chorobach ogólnoustrojowych. . 99
8.1. Krzywica 99
Emilia Szumińska-Napiontek
8.2. Hemofilia – problem ortopedyczny . 109
Anna Kuźnik-Buziewicz
8.3. Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów . 116
Zbigniew Żuber
9. Zespoły akustyczne, zespół płetwistości oraz przykurcze stawu kolanowego . 133
9.1. Kolano trzaskające 133
Marek Napiontek
9.2. Zespół płetwistości podkolanowej 137
Marek Napiontek
9.3. Przykurcze stawu kolanowego. . 139
Bartosz Musielak
10. Wady wrodzone stawu kolanowego. 155
10.1. Kolano w wadach ubytkowych kończyn dolnych . 155
Michał Walczak
10.2. Stopa zamiast kolana. Plastyka rotacyjna we wrodzonym niedorozwoju uda . 165
Bartłomiej Kowalczyk, Anna Kuźnik-Buziewicz
10.3. Wrodzone zwichnięcie stawu kolanowego . 170
Anna Kuźnik-Buziewicz, Bartłomiej Kowalczyk
10.4. Łąkotka tarczowata . 177
Łukasz Matuszewski
10.5. Wady wrodzone rzepki 185
Marek Napiontek
11. Choroby zapalne stawu kolanowego 195
11.1. Przemijające zapalenie błony maziowej stawu kolanowego . 195
Szymon Pietrzak, Waldemar Przybysz
11.2. Barwnikowe kosmkowo-guzkowe zapalenie błony maziowej stawu kolanowego 196
Szymon Pietrzak, Waldemar Przybysz
11.3. Bakteryjne (ropne) zapalenie stawu kolanowego 197
Waldemar Przybysz, Szymon Pietrzak
11.4. Gruźlicze (swoiste) zapalenie stawu kolanowego . 202
Waldemar Przybysz, Szymon Pietrzak
11.5. Borelioza . 207
Szymon Pietrzak, Waldemar Przybysz
11.6. Grzybicze zapalenie stawu kolanowego 207
Waldemar Przybysz, Szymon Pietrzak
11.7. Następstwa zapaleń stawu kolanowego 208
Szymon Pietrzak, Waldemar Przybysz
11.8. Pozapalna niestabilność stawu kolanowego . 209
Michał Walczak
12. Nowotwory okolicy stawu kolanowego 213
12.1. Diagnostyka zmian nowotworowych w okolicy stawu kolanowego . 213
Bartłomiej Kowalczyk
12.2. Zmiany nowotworopodobne oraz nowotwory kości i tkanki chrzęstnej okolicy kolana 218
Bartłomiej Kowalczyk
12.3. Nowotwory tkanek miękkich okolicy kolana . 231
Anna Taczanowska-Niemczuk, Bartłomiej Kowalczyk
13. Anomalie naczyniowe okolicy stawu kolanowego u dzieci. . 247
Anna Taczanowska-Niemczuk
13.1. Miejscowo złośliwe i złośliwe guzy naczyniowe . 247
13.2. Wady naczyniowe . 248
14. Urazy stawu kolanowego 255
14.1. Krwiak stawu kolanowego 255
Łukasz Lipiński, Andrzej Grzegorzewski
14.2. Złamania okołostawowe . 258
Sławomir Snela
14.3. „Kolano pływające” 269
Dominik Ławniczak, Marek Kolaśniewski
14.4. Urazowe zwichnięcie rzepki i złamania chrząstki stawowej . 276
Jarosław Feluś
14.5. Uszkodzenie więzadeł krzyżowych 303
Michał Walczak, Bartłomiej Kowalczyk
14.6. Złamania wyniosłości międzykłykciowej . 326
Marek Kolaśniewski, Dominik Ławniczak
14.7. Uszkodzenia łąkotek . 340
Jarosław Feluś
14.8. Implanty i przeszczepy łąkotek 359
Bartłomiej Kowalczyk
14.9. Uszkodzenia innych więzadeł . 366
Ryszard Bielak, Bogusław Rydzak
14.10. Zastosowanie metod biologicznego wspomagania w urazach wewnętrznych kolana . 391
Paweł Bąkowski, Tomasz Piontek
15. Niestabilność stawu rzepkowo-udowego 397
Jarosław Feluś
15.1. Utrwalone zwichnięcie rzepki. Nawykowe zwichnięcie rzepki w zgięciu . 397
15.2. Nawrotowe zwichnięcie rzepki. Nawykowe zwichnięcie rzepki w wyproście 412
16. Specyfika i profilaktyka urazów sportowych stawu kolanowego u dzieci
i dorastających 429
Tomasz Piontek, Paweł Bąkowski
16.1. Ostre urazy stawu kolanowego . 430
16.2. Przewlekłe urazy stawu kolanowego 433
16.3. Profilaktyka urazów sportowych stawu kolanowego . 433
16.4. Podsumowanie . 434
17. Częste przyczyny bólu kolan u dzieci 437
17.1. Ból kolana u dzieci i dorastających 437
Marcin Domżalski
17.2. Zespoły przeciążeniowe aparatu wyprostnego 443
Urszula Zdanowicz
17.3. Zespoły fałdów maziowych, kaletek i ciała Hoffy . 455
Łukasz Paczesny
17.4. Ubytek grzbietowy rzepki . 464
Łukasz Matuszewski
17.5. Zaburzenia biomechaniczne powodujące bóle kolan 467
Jarosław Feluś
17.6. Młodzieńcza oddzielająca jałowa martwica chrzęstno-kostna . 477
Łukasz Matuszewski
17.7. Dolegliwości tylnego przedziału stawu kolanowego . 488
Andrzej Grzegorzewski, Łukasz Lipiński
17.8. Rzadkie przyczyny bólu stawu kolanowego 492
Andrzej Grzegorzewski, Łukasz Lipiński
18. Skale oceny wyników leczenia patologii stawu kolanowego w wieku rozwojowym . 497
Alicja Fąfara
18.1. Ocena ogólnego poziomu funkcjonowania – poziomu aktywności sportowej 498
18.2. Ocena funkcjonalna w określonych patologiach stawu kolanowego . 500
18.3. Podsumowanie . 502
Indeks . 507