Anatomia funkcjonalna w zakresie studiów wychowania fizycznego i fizjoterapii
Poznań 2004, wydanie 4 zmienione i poszerzone, format 170 x 230, objętość 352 str., oprawa miękka
Podręcznik, stanowi kontynuację wydanego w 1969 roku dwutomowego podręcznika o tym samym tytule, autorstwa Zdzisława i Józefa Kołaczkowskiego.
W niniejszym wydaniu zachowano układ i treści rozdziałów oraz ryciny. Wzorem poprzedniego podręcznika bierny i czynny aparat ruchu został podzielony na jednostki czynnościowe a nie topograficzne. Za takie jednostki uznano wolne połączenia kości, tj. stawy, ze wszystkimi składowymi: kośćmi, wiązadławmi i mięśniami. Budowę anatomiczną stawów powiązano z wykonywaną funkcją, wyjaśniając ruchy w stawach za pomocą zestawień mięśni działających na dany staw. Dla każdego stawu podano rodzaje i zakresy poszczególnych ruchów oraz opisano mięśnie uczestniczące w wykonaniu danego ruchu. Jako szczególne jednostki czynnościowe potraktowano zespół kręgosłupa, klatki piersiowej i głowy z odpowiednimi mięśniami oddechowymi, działającymi na kręgosłup oraz znajdującymi się na głowie.
Pozostałe układy anatomiczne zostały opracowane z myślą, by studiujący otrzymał dostateczną ilość wiadomości anatomicznych, koniecznych do dalszych studiów w zakresie wychowania fizycznego.
W podręczniku zamieszczono 139 rycin i schematów mających służyć lepszemu zrozumieniu tekstu. Oprócz polskiego nazewnictwa anatomicznego uwzględniono obowiązujące międzynarodowe mianownictwo łacińskie.
Spis treści
Układ ruchuI. Definicja , znaczenie i podział przedmiotu.
II. Podział układu ruchu
III. Wiadomości wstępne
1. Wiadomości ogólne o kościach :
A. Ogólna budowa kości; B. Kształt kości; C. Właściwości biologiczne i fizyczne kości ;
2. Połączenia kości : A. Rozwój połączeń kostnych; B. Podział i budowa połączeń ścisłych; C.Budowa i podział stawów.
3. Nazewnictwo ruchów w stawach
4. Wiadomości ogólne o mięśniach : A. Budowa tkanki mięśniowej poprzecznie-prążkowanej szkieletowej; B. Skład i kształt mięśni ; C. Rozwój i wzrastanie mięśni szkieletowych; D. Narządy pomocnicze mięśni; E. Właściwości biologiczne i fizyczne mięśni ; F. Mechanika mięśni; G. Nazwy mięśni
5. Ogólna budowa i podział ciała ludzkiego: A. Okolice ciała ludzkiego ; B. Osie i płaszczyzny ciała ludzkiego .
III. Kończyna górna
1. Zespół funkcjonalny obręczy kończyny górnej : A. Obojczyk ; B. Łopatka ; C. Stawy obręczy kończyny górnej ; D. Mięśnie działające na obręcz kończyny górnej ; E. Zestawienie ruchów oraz wykonujących je mięśni w stawach obręczy kończyny górnej
2. Zespół funkcjonalny stawu ramiennego : A. Kość ramienna; B. Staw ramienny ; C. Mięśnie działające na staw ramienny ; D. Zestawienie ruchów oraz wykonujących je mięśni w stawie ramiennym.
3. Zespół funkcjonalny stawu łokciowego : A. Kość łokciowa; B. Kość promieniowa; C. Staw łokciowy; D. Mięśnie działające na staw łokciowy ; E. Zestawienie ruchów oraz wykonujących je mięśni w stawie łokciowym
4. Połączenia kości przedramienia: A. Stawy przedramienia ; B. Mięśnie działające na stawy promieniowo-łokciowe ; C. Zestawienie ruchów oraz wykonujących je mięśni w stawach promieniowo-łokciowym bliższym i dalszym
5. Zespół funkcjonalny stawów bliższych ręki : A. Kości ręki ; B. Stawy bliższe ręki; C. Mięśnie działające na stawy bliższe ręki ; D. Zestawienie ruchów w stawach bliższych ręki oraz wykonujących je mięśni .
6. Zespół funkcjonalny stawów dalszych ręki : A. Stawy dalsze ręki; B. Mięśnie działające na dalsze stawy ręki ; C. Mięśnie działające na stawy palców od II-V; D. Zestawienie ruchów w stawach palców od II-V oraz wykonujących je mięśni ; E. Mięśnie działające na stawy kciuka ; F. Zestawienie ruchów w stawach kciuka oraz wykonujących je mięśni
IV. Kończyna dolna.
1. Zespół funkcjonalny obręczy kończyny dolnej i stawu biodrowego : A. Kość miednicza ; B. Połączenia obręczy kończyny dolnej ; C. Miednica jako całość ; D. Połączenie wolnej kończyny dolnej z obręczą miednicza; E. Staw biodrowy ; F. Mięśnie działające na staw biodrowy ; G. Zestawienie ruchów w stawie biodrowym oraz wykonujących je mięśni .
2. Zespół funkcjonalny stawu kolanowego : A. Kość piszczelowa ; B. Staw kolanowy ; C. Mięśnie działające na staw kolanowy; D. Zestawienie ruchów w stawie kolanowym oraz wykonujących je mięśni .
3. Połączenia kości goleni (podudzia) : A. Strzałka; B. Połączenia piszczelowo-strzałkowe.
4. Zespół funkcjonalny stawów bliższych stopy : A. Kości stopy; B. Stawy bliższe stopy ; C. Mięśnie działające na stawy bliższe stopy; D. Zestawienie ruchów w stawach bliższych stopy oraz wykonujących je mięśni .
5. Zespół funkcjonalny stawów dalszych stopy : A. Stawy dalsze stopy ; B. Mięśnie działające na stawy dalsze stopy; C. Zestawienie ruchów w stawach dalszych stopy oraz wykonujących je mięśni .
6. Architektura stopy
V. Tułów
1. Zespół funkcjonalny kręgosłupa : A. Charakterystyka budowy kręgu; B. Różnice w budowie kręgów ; C. Połączenia międzykręgowe kręgosłupa ; D. Połączenie kręgosłupa z głową; E. Ogólna charakterystyka kręgosłupa; F. Mięśnie działające na kręgosłup oraz stawy głowy ; G. Zestawienie ruchów w stawach głowy i kręgosłupa oraz wykonujących je mięśni .
2. Zespół funkcjonalny klatki piersiowej: A. Żebra ; B. Mostek ; C. Stawy żebrowo-kręgowe ; D. Połączenia żeber z mostkiem ; E. Ogólna charakterystyka klatki piersiowej ; F. Mięśnie oddechowe ; G. Działanie mięśni oddechowych; H. Tłocznia brzuszna; I. Zestawienie ruchów oddechowych oraz wykonujących je mięśni
VI. Głowa
1. Kości czaszki : A. Ogólna budowa czaszki ; B. Połączenia kości czaszki
2. Zespół funkcjonalny stawu skroniowo-żuchwowego : A. Żuchwa ; B. Staw skroniowo-żuchwowy; C. Mięśnie działające na staw skroniowo-żuchwowy; D. Zestawienie ruchów w stawie skroniowo-żuchwowym oraz wykonujących je mięśni ; 3. Mięśnie wyrazowe (mimiczne).
Bibliografia
Układy: nerwowy, naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy,płciowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów,powłoka wspólna.
UKŁAD NERWOWY
I. Znaczenie układu nerwowego
II. Podział układu nerwowego
III. Podział budowa i funkcja tkanki nerwowej
1. Budowa i podział komórek nerwowych
2. Czynność komórek nerwowych .
3. Receptory i efektory .
4. Łuk odruchowy.
5. Komórki neurogleju
IV. Układ nerwowy ośrodkowy
1. Rdzeń kręgowy. A. Drogi nerwowe rdzenia kręgowego : B. Znaczenie rdzenia kręgowego
2. Mózgowie :
A. Rdzeń przedłużony.
B. Most
C. Móżdżek .
D. Śródmózgowie
E. Międzymózgowie .
F. Kresomózgowie
G. Układ siatkowaty
H. Układ limbiczny .
I. Opony i płyn mózgowo-rdzeniowy .
V. Układ nerwowy obwodowy
1. Nerwy czaszkowe
2. Nerwy rdzeniowe
VI. Układ nerwowy autonomiczny
1. Część współczulna
2. Część przywspółczulna.
Układ naczyniowy
I. Znaczenie i podział układu naczyniowego.
II. Część krwionośna układu naczyniowego .
1. Położenie kształt i budowa zewnętrzna serca. Osierdzie
2. Budowa ścian serca .
3. Budowa wewnętrzna serca. Zastawki .
4. Czynność serca. Układ bodźcowo-przewodzący .
5. Podział i budowa naczyń krwionośnych .
6. Krążenie małe
7. Tętnice krążenia wielkiego : A. Aorta wstępująca i łuk aorty; B. Aorta zstępująca. Aorta piersiowa; C. Aorta brzuszna;
8. Żyły krążenia wielkiego : A. Układ żyły głównej górnej ; B. Układ żyły głównej dolnej ; C. Układ żyły wrotnej ; D. Żyły kończyn;
9. Krew
III. Część chłonna układu naczyniowego :
1. Naczynia chłonne : A. Budowa naczyń chłonnych;
B. Przewody i większe pnie chłonne; 2. Węzły chłonne ; 3. Chłonka
IV. Narządy budowy i rozkładu składników morfotycznych krwi i chłonki:
1. Szpik kostny czerwony.
2. Narządy chłonne.
3. Grasica
4. Śledziona
Układ oddechowy .
I. Znaczenie układu oddechowego .
II. Podział układu oddechowego .
III. Drogi oddechowe .
1. Drogi oddechowe górne : A. Nos zewnętrzny i jama nosowa ; B. Gardło;
2. Drogi oddechowe dolne A. Krtań; B. Tchawica; C. Oskrzela.
IV. Płuca i opłucna
V. Mechanika oddychania .
VI. Pojemność płuc .
Układ trawienny
I. Znaczenie i podział układu trawiennego .
II. Budowa ścian przewodu pokarmowego .
III. Budowa i funkcja przewodu pokarmowego
1. Jama ustna : A. Przedsionek jamy ustnej ; B. Jama ustna właściwa; C. Zęby; D.Język ; E. Gruczoły ślinowe ; F. Cieśń gardzieli .
2. Gardło.
3. Przełyk.
4. Żołądek
5. Jelito cienkie : A. Dwunastnica ; B. Jelito czcze i kręte; 6. Jelito grube ;
IV. Wielkie gruczoły trawienne
1. Trzustka .
2. Wątroba
V. Otrzewna.
Układ moczowy.
I. Znaczenie i podział układu moczowego .
II. Budowa i funkcja nerek
III. Drogi odprowadzające mocz :
1. Miedniczka i kielichy nerkowe;
2. Moczowody
3. Pęcherz moczowy .
4. Cewka moczowa: A. Cewka moczowa męska . B. Cewka moczowa żeńska.
Układ płciowy
I. Znaczenie i podział układu płciowego
II. Narządy płciowe męskie .
1. Jądra
2. Najądrza.
3. Nasieniowody
4. Pęcherzyki nasienne
5. Gruczoł krokowy
6. Gruczoły opuszkowo-cewkowe
7. Prącie .
8. Moszna .
111. Narządy płciowe żeńskie .
1. Jajniki .
2. Jajowody.
3. Macica
4. Pochwa .
5. Srom niewieści .
Układ wewnątrzwydzielniczy
I. Znaczenie i podział układu wewnątrzwydzielniczego
II. Gruczoły dokrewne właściwe :
1. Przysadka mózgowa
2. Szyszynka
3. Gruczoł tarczowy.
4. Gruczoły przytarczyczne .
5. Gruczoł nadnerczowy
III. Gruczoły dokrewne mieszane.
1. Grasica.
2. Część wewnątrzwydzielnicza trzustki .
3. Gruczoł dokrewny jądra
4. Gruczoły dokrewne jajnika
Narządy zmysłów.
I. Znaczenie i podział narządów zmysłów.
II. Narząd wzroku
1. Gałka oczna .
2. Zawartość gałki ocznej : A. Soczewka; B. Ciało szkliste;
3. Narządy dodatkowe oka :
A. Aparat ruchowy.
B. Aparat ochronny
III. Narząd przedsionkowo-ślimakowy
1. Ucho zewnętrzne .
2. Ucho środkowe
3. Ucho wewnętrzne
Powłoka wspólna
I. Znaczenie i podział powłoki wspólnej
II. Skóra.:
1. Naskórek.
2. Skóra właściwa.
3. Tkanka podskórna
III. Czucie skórne .
IV. Narządy dodatkowe skóry:
1. Gruczoły skóry :
A. Gruczoły łojowe .
B. Gruczoły potowe
C. Gruczoły mleczne.
2. Paznokcie
3. Włosy
Bibliografia
Notka od autora
Książka
-
ISBN:
83-88923-34-X
-
Autor:
Bogusław Marecki