Trener personalny na rynku usług fitness

Celem niniejszego opracowania jest usystematyzowanie oraz zbiorcze przedstawienie społecznych i rynkowych uwarunkowań związanych z kształtującą się na polskim rynku pracy profesją trenerów personalnych, jak również przedstawienie komplementarnego modelu kompetencji zawodowych wspomnianych specjalistów fitness. Opracowanie ma charakter przeglądowy. Na potrzeby realizacji podjętego w nim celu dokonano studiów literaturowych — posłużono się metodą analizy i krytyki piśmiennictwa (praca jest rzetelnym przeglądem aktualnych publikacji naukowych polsko- i anglojęzycznych w tej tematyce), wykorzystano wiele dostępnych opracowań o charakterze popularnonaukowym (artykuły, treści pochodzące ze stron internetowych organizacji związanych z branżą fitness oraz instytucji zajmujących się kształceniem trenerów personalnych), wykorzystano również wyniki badań własnych opublikowanych w rozprawie doktorskiej oraz artykułach naukowych, które stanowią osobisty wkład autorki w niniejsze opracowanie, a także dokonano szerokiej analizy materiałów internetowych (m.in. statystyki, prognozy rynkowe, programy kształcenia)'. Szczególną wartością pracy jest jej wymiar aplikacyjny. Opracowanie może stanowić wartościowy materiał źródłowy w pracach nad standaryzowaniem zawodu trenera personalnego, budowaniem programów kształcenia, opracowywaniem opisów stanowisk czy ofert pracy, konstruowaniem narzędzi selekcyjnych w procedurach rekrutacyjnych czy kryteriów w ocenie pracowniczej. W pierwszym rozdziale monografii zdefiniowano kluczowe pojęcia odnoszące się do obszaru sektora usługowego, dokonano analizy i charakterystyki rynku usługowego w Polsce, w tym usług sportowo-rekreacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem branży fitness. Opisano także kluczowe determinanty rozwoju ruchu fitness w Polsce oraz samego rynku usług — na przykładzie statystyk oraz prognoz rejestrowanych w tym sektorze. Przedstawiono również typologię usług fitness wraz z ich analizą porównawczą. Rozdział drugi rozpoczyna charakterystyka zawodu trenera personalnego. W tej części zaprezentowano najnowsze badania w zakresie definiowania roli trenera personalnego, jego zadań i funkcji; dokonano przeglądu literatury dotyczącej kompetencji zawodowych, sposobu definiowania oraz strukturyzowania pojęcia kompetencji zawodowych. Wiele miejsca poświęcono na rozważania nad zróżnicowaną optyką badaczy oraz jej implikacjami teoretycznopraktycznymi dotyczącymi istoty, kształtu, typologii oraz przejawów kompetencji zawodowych. W dalszej części przedstawiono metodykę i podejścia badawcze stosowane w procedurach identyfikacji kompetencji zawodowych. Kluczową częścią tego rozdziału jest przedstawienie syntetycznego i komplementarnego modelu kompetencji zawodowych trenerów personalnych, a także wstępnej propozycji założeń projektowania ocen pracowniczych. W trzecim rozdziale dokonano opisu współczesnego rynku pracy w odniesieniu do branży fitness - charakterystyce poddano praktyki pracodawców w zakresie zatrudniania kadr trenerskich w organizacjach sportowo-rekre-acyjnych, najczęstsze formy podejmowania współpracy oraz zidentyfikowane modele karier typowe dla tej grupy specjalistów. W dalszej części przedstawione zostały wymagania formalne związane z nabywaniem kwalifikacji zawodowych w tej profesji oraz kwestie kształcenia zawodowego. Następnie podjęto dyskusję nad standaryzacją zawodu trenerów personalnych w Polsce. Niniejsza monografia jest jedną z pierwszych prac naukowych odnoszących się do badań nad kompetencjami zawodowymi wybranej grupy specjalistów fitness i może stanowić głos w dyskusji nad projektowaniem programów kształcenia w usługach fitness oraz standaryzowaniem zawodu trenera personalnego w Polsce.

Spis treści:

Wprowadzenie 5
1. Usługi fitness w Polsce 8
1.1. Istota usług - definicja oraz charakterystyka 8
1.1.1. Usługi - ujęcie definicyjne 8
1.1.2. Cechy usług 9
1.1.3. Potrzeby klientów a wartość usługi 11
1.2 Analiza sektora usługowego w Polsce 12
1.2.1. Dynamiczny wzrost sektora usługowego w Polsce 12
1.2.2. Typologie i klasyfikacje usług 14
1.2.3. Ulokowanie usług fitness w sektorze usługowym 15
1.3. Fitness jako branża usługowa 16
1.3.1. Fitness - ujęcie definicyjne 16
1.3.2. Rynek usług fitness 20
1.3.3. Charakterystyka i typologia usług fitness 23
1.3.4. Trening personalny jako profesjonalna usługa fitness 26
1.3.5. Istota treningu personalnego 27
1.3.6. Cele treningu personalnego 27
1.3.7. Pozyskiwanie klienta w treningu personalnym 28
1.3.8. Trening personalny jako pakiet usług 29
1.4. Determinanty rozwoju ruchu fitness w Polsce 33
1.4.1. Dbałość o zdrowie 33
1.4.2. Estetyzacja ciała 34
1.4.3. Kultura fitness - trend na skalę światową 35
2. Kompetencje zawodowe trenera personalnego 37
2.1. Trener personalny - specyfika zawodu 37
2.1.1. Trener personalny jako rola zawodowa 37
2.1.2. Trener personalny - charakterystyka roli 39
2.2. Kompetencje zawodowe - ujęcie teoretyczne 42
2.2.1. Kompetencje zawodowe - definicja 42
2.2.2. Cechy kompetencji zawodowych 48
2.2.3. Typologie kompetencji zawodowych 51
2.2.4. Wybrane modele kompetencji zawodowych 54
2.3. Metodyka badania kompetencji zawodowych 56
2.3.1. Podejście jakościowe w badaniach nad kompetencjami 57
2.3.2. Kompetencje zawodowe jako przedmiot badań 59
2.3.3. Triangulacja metodologiczna jako komplementarne podejście do badania kompetencji zawodowych 61
2.3.4. Metody badania kompetencji zawodowych 62
2.4. Kompetencje trenera personalnego - na podstawie badań empirycznych 64
2.4.1. Trener personalny - funkcje i role 64
2.4.2. Trener personalny - instruktor 65
2.4.3. Trener personalny - motywator 66
2.4.4. Trener personalny - doradca 67
2.4.5. Trener personalny - inspirator 68
2.4.6. Trener personalny - opiekun 68
2.4.7. Trener personalny - powiernik 69
2.4.8. Zadania zawodowe trenera personalnego 70
2.4.9. Kompetencje zawodowe trenera personalnego 72
2.5. Ocena kompetencji zawodowych trenera personalnego 78
3. Trener personalny na rynku pracy 82
3.1. Dynamika rynku pracy a rozwój nowych profesji 82
3.2. Rynek pracy dla trenerów personalnych 82
3.2.1. Czy trener personalny to zawód? 82
3.2.2. Regulacje prawne a zawód trenera personalnego 84
3.3. Modele karier trenerów personalnych 87
3.3.1. Kariera zawodowa - ujęcie definicyjne 87
3.3.2. Formy organizacji pracy trenerów personalnych 88
3.3.3. Model kariery „nowego typu" wśród trenerów personalnych 89
3.3.4. Konkurencyjność na rynku usług treningu personalnego 91
3.4. Kształcenie trenerów personalnych w Polsce 93
Zakończenie 97
Bibliografia 99
Wykaz rycin i tabel 112
Summary 114