Anatomia prawidłowa człowieka Tom 3

„Z pełnym przekonaniem rekomenduję niniejszy podręcznik, ponieważ wyszedł on spod ręki znakomitego teoretyka wiedzy anatomicznej oraz sumiennego nauczyciela akademickiego”.
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Bajor

Spis treści:

Rozdział I CZASZKA 1
1. Charakterystyka ogólna czaszki 1
Uwagi wstępne 1
Mózgoczaszka 1
Sklepienie czaszki 1
Powierzchnia wewnętrzna podstawy czaszki 2
Trzewioczaszka 3
Zarys rozwoju czaszki 3
Czaszka chrzęstna 3
Chrzęstni prekursorzy kości potylicznej 3
Chrzęstni prekursorzy kości klinowej 3
Chrzęstni prekursorzy kości skroniowej 5
Chrzęstni prekursorzy kości sitowej i małżowiny
nosowej dolnej 5
Chrząstkozrosty i czasokres ich kostnienia 5
Czaszka błoniasta 6
Ciemiączka 6
Charakterystyka ogólna wyglądu zewnętrznego czaszki 6
Projekcja czołowa czaszki 6
Część górna 7
Część środkowa 7
Część dolna 8
Projekcja potyliczna czaszki 8
Projekcja górna czaszki 9
Projekcja boczna czaszki 9
Płaszczyzna skroniowa 9
Łuk jarzmowy 10
Część obwodowa 10
Projekcja dolna czaszki 11
Podniebienie kostne 11
Kość klinowa 12
Kość skroniowa 12
Kość potyliczna 13
Otwór poszarpany 13
Otwór szyjny 13
2. Budowa szczegółowa wyizolowanych kości czaszki 14
Kość klinowa 14
Trzon kości klinowej 14
Powierzchnie 14
Skrzydła mniejsze 15
Powierzchnie 15
Brzegi 15
Skrzydła większe 16
Powierzchnie 16
Brzegi 16
Wyrostki skrzydłowate 17
Blaszka przyśrodkowa wyrostka skrzydłowatego 17
Blaszka boczna wyrostka skrzydłowatego 18
Skostniałe więzadła i dodatkowe otwory z udziałem
kości klinowej 18
Kość skroniowa 19
Część łuskowa kości skroniowej 19
Powierzchnie 19
Brzegi 20
Część bębenkowa kości skroniowej 20
Powierzchnie 20
Część skalista kości skroniowej 21
Szczyt części skalistej 21
Brzegi części skalistej 21
Powierzchnie 22
Komponent sutkowy części skalistej kości
skroniowej 23
Kanały kości skroniowej 24
Kanał tętnicy szyjnej 24
Kanał nerwu twarzowego 24
Kanalik nerwu strzemiączkowego 25
Kanaliki bębenkowe: tylny i przedni 25
Kanalik sutkowy 25
Kanalik bębenkowy dolny 25
Kanaliki szyjno-bębenkowe 25
Kanalik ślimaka 25
Kanalik przedsionka 25
Kość potyliczna 26
Część podstawna kości potylicznej 26
Część boczna kości potylicznej 26
Łuska potyliczna 27
Powierzchnie 27
Brzegi 27
Kość czołowa 28
Łuska czołowa 28
Powierzchnie 28
Brzegi 28
Część oczodołowa kości czołowej 29
Powierzchnie 29
Część nosowa kości czołowej 29
Zatoki kości czołowej 30
Kość sitowa 30
Blaszka sitowa 30
Blaszka pionowa kości sitowej 30
Błędnik sitowy 30
Blaszka oczodołowa błędnika sitowego 30
Blaszka nosowa błędnika sitowego 31
Półkomórki sitowe i komórki kości sitowej 31
Kość ciemieniowa 32
Kąty 32
Brzegi 32
Powierzchnie 33
Kość jarzmowa 33
Trzon kości jarzmowej 34
Wyrostek czołowy kości jarzmowej 34
Wyrostek skroniowy kości jarzmowej 34
Brzegi kości jarzmowej 34
Szczęka 35
Trzon szczęki 35
Brzegi 35
Powierzchnie 35
Wyrostek jarzmowy szczęki 37
Wyrostek czołowy szczęki 37
Powierzchnie 37
Wyrostek zębodołowy szczęki 37
Wyrostek podniebienny 38
Powierzchnie 38
Kość podniebienna 38
Blaszka pozioma kości podniebiennej 39
Powierzchnie 39
Blaszka pionowa kości podniebiennej 39
Powierzchnie 39
Brzegi 40
Wyrostek piramidowy 40
Wyrostek oczodołowy 40
Powierzchnie 41
Brzegi 41
Wyrostek klinowy 41
Powierzchnie 41
Brzegi 42
Wyrostek szczękowy 42
Kość nosowa 42
Powierzchnie 42
Brzegi 42
Małżowina nosowa dolna 42
Brzegi i wyrostki 42
Brzeg górny i wyrostki 42
Brzeg dolny 43
Końce 43
Lemiesz 43
Powierzchnie 43
Brzegi 43
Kość łzowa 43
Powierzchnie 44
Brzegi 44
Żuchwa 44
Trzon żuchwy 44
Powierzchnie 44
Brzegi 45
Gałąź żuchwy 45
Powierzchnie 45
Brzegi gałęzi żuchwy 46
Wyrostek dziobiasty żuchwy 46
Wyrostek kłykciowy 46
3. Staw skroniowo-żuchwowy. Elementy topograficzne
czaszki 46
Staw skroniowo-żuchwowy 46
Powierzchnie stawowe 47
Panewka stawowa 47
Główka stawowa 47
Torebka stawowa 47
Więzadła stawowe 47
Działanie stawu skroniowo-żuchwowego 48
Elementy topograficzne czaszki 48
Elementy topograficzne wewnętrzne czaszki 49
Granica między dołami: przednim
i środkowym czaszki 49
Granica między dołami: środkowym
i tylnym czaszki 49
Dół przedni czaszki 49
Ograniczenia 49
Połączenia 49
Dół środkowy czaszki 50
Ograniczenia 50
Połączenia 50
Trójkąt tylno-przyśrodkowy 52
Dół tylny czaszki 53
Spis treści ix
Ograniczenia 53
Połączenia 53
Elementy topograficzne zewnętrzne czaszki 54
Dół skroniowy 55
Ograniczenia 55
Połączenia dołu skroniowego 55
Zawartość dołu skroniowego 56
Dół podskroniowy 56
Ograniczenia 56
Połączenia dołu podskroniowego 57
Zawartość dołu podskroniowego 58
Dół skrzydłowo-podniebienny 58
Ograniczenia 58
Połączenia dołu skrzydłowo-podniebiennego 60
Zawartość dołu skrzydłowo-podniebiennego 61
Oczodół 62
Szczyt oczodołu 62
Wejście do oczodołu 62
Ograniczenia 62
Połączenia oczodołu 63
Zawartość jamy oczodołu 65
Jama nosowa czaszki 65
Nozdrze tylne czaszki 65
Ograniczenia 65
Przewody nosowe czaszki 67
Połączenia jamy nosowej czaszki 68
4. Test sprawdzający: Czaszka 68
ROZDZIAŁ II: GŁOWA I SZYJA 75
1. Okolice głowy i szyi 75
Okolice głowy 75
Okolice szyi 76
2. Mięśnie i powięzie głowy i szyi 77
Mięśnie głowy 77
Mięśnie wyrazowe twarzy 77
Mięśnie sklepienia czaszki 77
Mięsień potyliczno-czołowy 77
Mięsień skroniowo-ciemieniowy 77
Czepiec ścięgnisty 77
Działanie mięśni sklepienia czaszki 78
Mięśnie szpary powiek 78
Mięsień okrężny oka 78
Mięsień marszczący brwi 78
Działanie mięśni szpary powiek 78
Mięśnie szpary ust 79
Mięsień okrężny ust 79
Mięśnie wargi górnej 79
Mięsień dźwigacz nosowo-wargowy 79
Mięsień dźwigacz wargi górnej 80
Mięsień jarzmowy mniejszy 80
Mięśnie kąta ust 80
Mięsień dźwigacz kąta ust 80
Mięsień jarzmowy większy 80
Mięsień policzkowy 80
Mięsień śmiechowy 80
Mięsień obniżacz kąta ust 80
Mięśnie wargi dolnej 80
Mięsień obniżacz wargi dolnej 80
Mięsień bródkowy 80
Działanie mięśni szpary ust 80
Mięśnie nosa zewnętrznego i nozdrzy przednich 81
Mięsień podłużny 81
Mięsień nosowy 81
Mięsień obniżacz przegrody nosa 81
Działanie mięśni nosa zewnętrznego i nozdrzy
przednich 81
Mięśnie zewnętrzne małżowiny usznej 81
Mięsień uszny przedni 81
Mięsień uszny górny 81
Miesień uszny tylny 82
Działanie mięśni zewnętrznych małżowiny
usznej 82
Mięśnie żwaczowe 82
Mięsień skroniowy 82
Mięsień żwacz 82
Mięsień skrzydłowy przyśrodkowy 82
Mięsień skrzydłowy boczny 83
Mięsień skrzydłowy właściwy 83
Działanie mięśni żwaczowych 83
Powięzie głowy 83
Powięź skroniowa 83
Powięź przyuszniczo-żwaczowa 84
Powięź żwaczowa 84
Powięź przyusznicza 84
Mięśnie szyi 84
Mięśnie powierzchowne szyi 84
Mięsień szeroki szyi 84
Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy 84
Działanie mięśni powierzchownych szyi 85
Mięśnie środkowe szyi 85
Kość gnykowa 85
Mięśnie podgnykowe 85
Mięsień mostkowo-gnykowy 85
Mięsień łopatkowo-gnykowy 85
Mięsień mostkowo-tarczowy 86
Mięsień tarczowo-gnykowy 86
Mięśnie nadgnykowe 86
Mięsień dwubrzuścowy 86
Mięsień rylcowo-gnykowy 86
Mięsień żuchwowo-gnykowy 86
Mięsień bródkowo-gnykowy 86
Działanie mięśni środkowych szyi 87
Mięśnie głębokie szyi 87
Mięśnie przedkręgowe 87
Mięsień prosty przedni głowy 87
Mięsień prosty boczny głowy 87
Mięsień długi głowy 87
Mięsień długi szyi 87
Mięśnie pochyłe 87
Mięsień pochyły przedni 88
Mięsień pochyły środkowy 88
Mięsień pochyły tylny 88
Mięsień pochyły najmniejszy 88
Działanie mięśni głębokich szyi 88
Powięzie szyi 88
Powięź pokrywająca powierzchowna szyi 88
Powięź mięśni podgnykowych 89
Powięź trzewna szyi 89
Powięź policzkowo-gardłowa 89
Powięź przedtchawicza 90
Powięź pokrywająca głęboka szyi 90
Powięź przedkręgowa 90
Powięź skrzydłowa 90
Powięź pochyła 90
3. Jama ustna, gardło i część szyjna przełyku 90
Jama ustna 90
Przedsionek jamy ustnej 91
Wargi ust 91
Unaczynienie i unerwienie warg ust 91
Policzek 91
Unaczynienie i unerwienie policzka 92
Dziąsła 92
Unaczynienie i unerwienie dziąseł 92
Zęby 93
Uwagi ogólne 93
Budowa ogólna zęba 93
Powierzchnie korony zęba 93
Różnice bilateralne zębów stałych 94
Charakterystyka ogólna zębów stałych 94
Osadzenie zębów 95
Czas i kolejność wyrzynania się zębów
mlecznych i zębów stałych 95
Unaczynienie i unerwienie zębów 96
Ślinianka przyuszna 97
Przestrzeń przyusznicza 97
Przewód ślinianki przyusznej 98
Unaczynienie i unerwienie ślinianki przyusznej 98
Jama ustna właściwa 99
Przestrzeń podjęzykowa 99
Przepona jamy ustnej 99
Ślinianka podjęzykowa 99
Ślinianka podżuchwowa 100
Część powierzchowna ślinianki
podżuchwowej 100
Część głęboka ślinianki podżuchwowej 100
Przewód ślinianki podżuchwowej 100
Unaczynienie i unerwienie ślinianki
podżuchwowej 100
Język 101
Trzon języka 101
Nasada języka 101
Błona śluzowa języka 101
Brodawki językowe 101
Migdałek językowy 102
Gruczoły językowe 102
Mięśnie języka 102
Mięśnie zewnętrzne języka 102
Mięśnie wewnętrzne języka 103
Unaczynienie i unerwienie języka 103
Podniebienie kostne 104
Podniebienie miękkie 104
Uwagi ogólne 104
Składowe podniebienia miękkiego 105
Rozcięgno podniebienne 105
Mięśnie podniebienia miękkiego 105
Unaczynienie i unerwienie podniebienia 106
Gardło 106
Ściana gardła 107
Błona śluzowa gardła 107
Część nosowa gardła 107
Część ustna gardła 107
Część krtaniowa gardła 107
Tkanka podśluzowa gardła 108
Błona mięśniowa gardła 108
Mięsień zwieracz górny gardła 108
Mięsień zwieracz środkowy gardła 109
Miesień zwieracz dolny gardła 109
Mięsień rylcowo-gardłowy 109
Szew gardła 109
Działanie mięśni gardła 109
Błona zewnętrzna gardła 110
Rozstępy ściany bocznej gardła 110
Rozstęp I 110
Rozstęp II 110
Rozstęp III 110
Rozstęp IV 110
Unaczynienie i unerwienie gardła 110
Pierścień chłonny gardła 111
Migdałek podniebienny 111
Unaczynienie i unerwienie migdałka
podniebiennego 111
Część szyjna przełyku 112
Unaczynienie i unerwienie części szyjnej przełyku 112
4. Nos zewnętrzny i jama nosowa 112
Nos zewnętrzny 112
Uwagi ogólne 112
Szkielet kostny 113
Szkielet chrzęstno-włóknisty 113
Chrząstka przegrody nosa 113
Chrząstka skrzydłowa większa 113
Pozostałe chrząstki nosa 113
Spis treści xi
Mięśnie nosa zewnętrznego i nozdrzy przednich 113
Powłoka nosa zewnętrznego 114
Unaczynienie i unerwienie nosa zewnętrznego 114
Jama nosowa 114
Uwagi ogólne 114
Błona śluzowa jamy nosowej 115
Ściany jamy nosowej 115
Unaczynienie i unerwienie jamy nosowej 116
Zatoki przynosowe 117
Zatoka czołowa 117
Unaczynienie i unerwienie zatoki czołowej 117
Zatoka klinowa 117
Unaczynienie i unerwienie zatoki klinowej 117
Zatoka szczękowa 118
Unaczynienie i unerwienie zatoki szczękowej 118
Komórki sitowe 118
Unaczynienie i unerwienie komórek sitowych 119
5. Krtań 119
Uwagi ogólne 119
Ściana krtani 119
Rusztowanie chrzęstne krtani 119
Chrząstka pierścieniowata 120
Chrząstka tarczowata 120
Chrząstka nagłośniowa 121
Chrząstka nalewkowata 121
Chrząstki małe krtani 121
Połączenia stawowe chrząstek krtani 122
Więzozrosty włókniste krtani 122
Więzadła zewnętrzne krtani 122
Więzadła wewnętrzne stawowe krtani 123
Więzadła wewnętrzne pozastawowe krtani 123
Rusztowanie włóknisto-sprężyste krtani 124
Błona czworokątna 124
Stożek sprężysty 124
Mięśnie wewnętrzne krtani 124
Mięsień pierścienno-tarczowy 124
Mięsień tarczowo-nalewkowy 124
Mięsień pierścienno-nalewkowy tylny 125
Mięsień pierścienno-nalewkowy boczny 125
Mięsień nalewkowy 125
Działanie mięśni wewnętrznych krtani 125
Przestrzenie krtani 126
Przestrzeń przednagłośniowa 126
Przestrzeń przygłośniowa 126
Przestrzeń nadgłośniowa 126
Przestrzeń podgłośniowa 126
Unaczynienie i unerwienie krtani 126
Jama krtani 127
Przedsionek krtani 127
Wejście do krtani 127
Fałd przedsionkowy 127
Ściany przedsionka krtani 127
Jama głośniowa 128
Fałd głosowy 128
Szpara głośni 128
Głośnia 128
Warga głosowa 128
Kieszonka krtaniowa 128
Jama podgłośniowa 128
Ściany jamy podgłośniowej 129
6. Naczynia głowy i szyi 129
Tętnice głowy i szyi 129
Gałęzie tętnicy podobojczykowej 129
Tętnica kręgowa 129
Pień tarczowo-szyjny 131
Tętnica nadłopatkowa 131
Tętnica poprzeczna szyi 131
Tętnica tarczowa dolna 131
Pień żebrowo-szyjny 132
Tętnica międzyżebrowa najwyższa 132
Tętnica szyjna głęboka 132
Tętnica szyjna wspólna 132
Tętnica szyjna wewnętrzna 133
Część szyjna 133
Część głowowa 134
Część skalista 134
Część poszarpana 134
Część jamista 134
Część pochyła 136
Część oczna 136
Część łącząca 138
Tętnica szyjna zewnętrzna 138
Przebieg 138
Topografia 139
Rozkład gałęzi 139
Tętnica tarczowa górna 139
Tętnica językowa 140
Tętnica twarzowa 140
Część szyjna 140
Część twarzowa 141
Tętnica gardłowa wstępująca 141
Tętnica potyliczna 142
Część szyjna 142
Część karkowa 142
Część potyliczna 142
Tętnica uszna tylna 142
Tętnica skroniowa powierzchowna 143
Tętnica szczękowa 144
Część żuchwowa 144
Część skrzydłowa 146
Część skrzydłowo-podniebienna 146
Żyły głowy i szyi 148
Żyły wewnątrzczaszkowe 148
Grupa górna zatok 148
Dopływy spływu zatok 148
Odpływy spływu zatok 148
Grupa dolna zatok 149
Zatoka jamista 149
Ściany zatoki jamistej 149
Zatoki międzyjamiste 150
Dopływy zatoki jamistej 150
Odpływy zatoki jamistej 150
Splot żylny podstawny 151
Żyły ściany czaszki 151
Żyły śródkośca 151
Żyły wypustowe 152
Żyły zewnątrzczaszkowe 153
Żyły zewnątrzczaszkowe powierzchowne 153
Żyła twarzowa wspólna 153
Żyła szyjna zewnętrzna 154
Żyła szyjna przednia 154
Żyły zewnątrzczaszkowe głębokie 154
Żyła szyjna wewnętrzna 155
Żyła szyjna głęboka 156
Żyła kręgowa 156
Splot żylny skrzydłowy 156
Węzły i naczynia chłonne głowy i szyi 158
Uwagi wstępne 158
Węzły chłonne głowy 158
Węzły chłonne potyliczne 159
Węzły chłonne sutkowe 159
Węzły chłonne przyusznicze 159
Węzły chłonne twarzowe 160
Węzeł chłonny policzkowy 160
Węzeł chłonny nosowo-wargowy 160
Węzeł chłonny licowy 160
Węzeł chłonny żuchwowy 160
Węzły chłonne językowe 160
Węzły chłonne szyi 160
Węzły chłonne podbródkowe 160
Węzły chłonne podżuchwowe 161
Węzły chłonne szyjne przednie 161
Węzły chłonne szyjne przednie
powierzchowne 161
Węzły chłonne szyjne przednie głębokie 161
Węzły chłonne szyjne boczne 162
Węzły chłonne szyjne boczne
powierzchowne 162
Węzły chłonne szyjne boczne głębokie 162
Węzły chłonne nadobojczykowe 163
Węzły chłonne zagardłowe 163
7. Nerwy głowy i szyi 163
Splot szyjny 163
Korzenie splotu szyjnego 163
Nerwy krótkie splotu szyjnego 164
Nerwy długie splotu szyjnego 164
Gałęzie powierzchowne splotu szyjnego 164
Nerw potyliczny mniejszy 164
Nerw uszny wielki 164
Nerw poprzeczny szyi 164
Nerwy nadobojczykowe 165
Gałęzie głębokie splotu szyjnego 165
Gałęzie mięśniowe splotu szyjnego 165
Nerw mięśnia mostkowo-obojczykowo-
-sutkowego 165
Nerw mięśnia czworobocznego 165
Pętla szyjna 165
Nerw przeponowy 166
Nerwy czaszkowe 166
Charakterystyka ogólna nerwów czaszkowych 166
Uwagi wstępne 166
Jądra nerwów czaszkowych 167
Słup GSE 167
Słup SVE 167
Słup GVE 168
Słup GSA 168
Słupy: GVA i SVA 169
Słup SSA 169
Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych
z mózgowia 169
Miejsca przejścia nerwów czaszkowych przez
czaszkę 170
Podział embriologiczny nerwów czaszkowych 170
Nerwy zmysłowe 170
Nerwy dla mięśni zewnętrznych gałki ocznej
i mięśni języka 171
Nerwy łuków skrzelowych 171
Nerwy zmysłowe 171
Nerwy węchowe (n. I) 171
Objawy uszkodzenia nerwów węchowych 172
Nerw wzrokowy (n. II) 172
Części 172
Stosunek nerwu wzrokowego do opon
czaszkowych 173
Objawy uszkodzenia nerwu wzrokowego 173
Nerw przedsionkowo-ślimakowy (n. VIII) 173
Część wewnątrzskroniowa 173
Część wewnątrzczaszkowa 173
Zwój przedsionkowy i zwój ślimakowy 173
Nerw przedsionkowy 174
Nerw ślimakowy 174
Objawy uszkodzenia nerwu przedsionkowo-
-ślimakowego 175
Nerwy dla mięśni zewnętrznych gałki ocznej i mięśni
języka 175
Nerw okoruchowy (n. III) 175
Jądra nerwu okoruchowego 175
Przebieg 175
Gałęzie 176
Objawy uszkodzenia nerwu
okoruchowego 176
Nerw bloczkowy (n. IV) 176
Jądro nerwu bloczkowego 176
Przebieg 176
Objawy uszkodzenia nerwu bloczkowego 177
Nerw odwodzący (n. VI) 177
Jądro nerwu odwodzącego 177
Przebieg 177
Objawy uszkodzenia nerwu odwodzącego 177
Nerw podjęzykowy (n. XII) 177
Jądro nerwu podjęzykowego 177
Przebieg 177
Gałęzie 178
Objawy uszkodzenia nerwu podjęzykowego 178
Nerwy łuków skrzelowych 178
Nerw trójdzielny (n. V) 178
Jądra nerwu trójdzielnego 179
Zwój trójdzielny 179
Charakterystyka ogólna gałęzi nerwu
trójdzielnego 180
Nerw oczny (n. V1) 181
Gałąź namiotu 181
Nerw czołowy 181
Nerw łzowy 182
Nerw nosowo-rzęskowy 182
Część rzęskowa 182
Część nosowa 182
Zwój rzęskowy 183
Nerw szczękowy (n. V2) 184
Gałąź oponowa nerwu szczękowego 184
Nerw jarzmowy 184
Nerw zębodołowy górny tylny 184
Nerw podoczodołowy 185
Gałęzie zwojowe skrzydłowo-podniebienne
nerwu szczękowego 185
Zwój skrzydłowo-podniebienny 185
Nerw żuchwowy (n. V3) 187
Gałąź oponowa nerwu żuchwowego 187
Nerw skrzydłowy przyśrodkowy 187
Część przednia nerwu żuchwowego 188
Nerw żwaczowy 188
Nerwy skroniowe głębokie 188
Nerw skrzydłowy boczny 188
Nerw policzkowy 188
Część tylna nerwu żuchwowego 188
Nerw uszno-skroniowy 188
Nerw językowy 189
Nerw zębodołowy dolny 190
Zwój uszny 191
Zwój podżuchwowy 191
Objawy uszkodzenia nerwu trójdzielnego 192
Nerw twarzowy (n. VII) 192
Jądra nerwu twarzowego 192
Zwój kolanka 192
Przebieg 192
Gałęzie 193
Nerw skalisty większy 193
Gałąź łącząca nerwu twarzowego
ze splotem bębenkowym 194
Gałąź zwojowa uszna struny bębenkowej 194
Nerw strzemiączkowy 194
Struna bębenkowa 194
Gałąź łącząca nerwu twarzowego z gałęzią
uszną nerwu błędnego 194
Nerw uszny tylny 194
Gałąź dwubrzuścowa nerwu
twarzowego 195
Splot wewnątrzprzyuszniczy 195
Objawy uszkodzenia nerwu twarzowego 196
Nerw językowo-gardłowy (n. IX) 196
Jądra nerwu językowo-gardłowego 196
Zwoje 196
Przebieg 197
Gałęzie 197
Nerw bębenkowy 197
Nerw skalisty mniejszy 197
Gałęzie gardłowe nerwu językowo-
-gardłowego 198
Nerw zatoki tętnicy szyjnej 198
Gałąź rylcowo-gardłowa nerwu językowo-
-gardłowego 198
Gałęzie migdałkowe nerwu językowo-
-gardłowego 198
Gałęzie językowe nerwu językowo-
-gardłowego 198
Objawy uszkodzenia nerwu językowo-
-gardłowego 198
Nerw błędny (n. X) 198
Jądra nerwu błędnego 198
Zwoje 199
Przebieg 199
Gałęzie 199
Gałąź oponowa nerwu błędnego 199
Gałąź uszna nerwu błędnego 199
Gałęzie gardłowe nerwu błędnego 200
Nerw krtaniowy górny 200
Gałąź kłębka szyjnego nerwu błędnego 201
Gałęzie sercowe szyjne górne nerwu
błędnego 201
Gałęzie sercowe szyjne dolne nerwu
błędnego 201
Nerw krtaniowy wsteczny 201
Objawy uszkodzenia nerwu błędnego 202
Nerw dodatkowy (n. XI) 202
Jądra nerwu dodatkowego 202
Korzenie 203
Gałąź łącząca błędna nerwu dodatkowego 203
Nerw dodatkowy rdzeniowy 203
Objawy uszkodzenia nerwu dodatkowego 204
Układ nerwowy autonomiczny głowy i szyi 204
Uwagi ogólne 204
Część ośrodkowa układu współczulnego 204
Część ośrodkowa czaszkowa układu
przywspółczulnego 204
Część obwodowa układu współczulnego 205
Gałęzie łączące białe 205
Część szyjna pnia współczulnego 205
Gałęzie współczulne pozazwojowe zwojów
szyjnych 206
Nerwy trzewne 208
Część obwodowa czaszkowa układu
przywspółczulnego 208
Włókna przywspółczulne nerwu
okoruchowego 208
Włókna przywspółczulne nerwu twarzowego 208
Włókna przywspółczulne nerwu językowo-
-gardłowego 209
Włókna przywspółczulne nerwu błędnego 210
8. Elementy topograficzne głowy i szyi 210
Elementy topograficzne głowy 210
Uwagi wstępne 210
Powięź przyuszniczo-żwaczowa 211
Blaszka głęboka powięzi pokrywającej
powierzchownej szyi 211
Dół skrzydłowo-podniebienny 211
Zawartość 211
Przestrzeń policzkowa 211
Ograniczenia 211
Zawartość 212
Połączenia 212
Przestrzeń żwaczowa 212
Ograniczenia 212
Przestrzeń skroniowa głęboka 212
Przestrzeń skroniowa powierzchowna 214
Przestrzeń podżwaczowa 214
Przestrzeń skrzydłowo-żuchwowa 214
Elementy topograficzne szyi 215
Przestrzenie międzypowięziowe szyi 215
Przestrzeń przednia szyi 215
Przestrzeń środkowa szyi 215
Trzewia szyi 216
Powrózek nerwowo-naczyniowy szyi 217
Przestrzenie: przedtrzewna szyi, zatrzewna szyi
i przygardłowa 217
Przestrzeń niebezpieczna 217
Przestrzeń tylna szyi 217
Trójkąty szyi 218
Trójkąt przedni szyi 218
Trójkąt podżuchwowy 219
Trójkąt tętnicy językowej 220
Przestrzeń podżuchwowa 220
Trójkąt podbródkowy i przestrzeń
podbródkowa 220
Trójkąt tętnicy szyjnej 220
Trójkąt Becklarda 221
Trójkąt mięśniowy 221
Trójkąt tylny szyi 222
Trójkąt potyliczny 222
Trójkąt łopatkowo-obojczykowy 222
Szczelina przednia mięśni pochyłych 223
Szczelina tylna mięśni pochyłych 223
Przestrzeń przygardłowa 224
Ograniczenia 224
Zawartość 224
Przestrzeń zagardłowa 224
Przestrzeń okołogardłowa 225
9. Test sprawdzający: Głowa i szyja 225