Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego
Przedstawione rekomendacje to kolejny etap aktualizacji zaleceń dotyczących diagnozowania i leczenia chorób, w których obrazie klinicznym dominuje otępienie. Pierwsze zalecenia powstały w 1999 roku i miały tytuł „Wczesne rozpoznawanie i leczenie otępienia typu Alzheimera - stanowisko Interdyscyplinarnej Grupy Ekspertów Rozpoznawania (i leczenia) Otępień (IGERO). Kolejne zalecenia, sygnowane przez znacznie szerszą grupę ekspertów IGERO, zostały opublikowane w 2006 roku.
Inicjatywa wydania kolejnej aktualizacji zaleceń powstała wraz z utworzeniem Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego, w czym uczestniczyli prawie wszyscy wspomniani wyżej eksperci, zajmujący się geriatrią, neurologią i psychiatrią. Konieczność opracowania nowej edycji rekomendacji była spowodowana wyczerpaniem nakładu poprzedniego opracowania. Po pięciu latach od wydania ostatniej aktualizacji konieczne było uwzględnienie nowej wiedzy, która chociaż nie dokonała rewolucyjnych zmian w diagnostyce i leczeniu otępień, to w istotny sposób je wzbogaciła.
Rekomendacje są przeznaczone głównie dla lekarzy specjalistów, geriatrów, neurologów, psychiatrów i innych, do których trafiają chorzy w podeszłym wieku skarżący się na zaburzenia funkcji poznawczych. Mam nadzieję, że publikacja ta będzie pomocna w codziennej specjalistycznej praktyce lekarskiej i zachęci lekarzy do sięgnięcia po wskazane, bardziej szczegółowe opracowania. Nie jest to bowiem pełne kompendium wiedzy na temat otępień. Ogranicza się do najważniejszych, praktycznych wiadomości na temat diagnozowania 1 leczenia chorych z podejrzeniem lub rozpoznaniem otępienia. Podczas formułowania rekomendacji opierano się na wcześniejszych opracowaniach europejskich lub amerykańskich towarzystw naukowych bądź publikacjach takich instytucji jak Biblioteka Cochrana, tworzonych według zasad medycyny opartej na faktach (evidence-based medicine). W imieniu autorów oświadczam, że prezentowane w publikacji poglądy i rekomendacje są zgodne z naszą wiedzą i przekonaniami, a przy ich formułowaniu nie mieliśmy żadnych sugestii ze strony sponsora, innych firm farmaceutycznych ani innych osób czy instytucji. prof. dr bab. n. med. Andrzej Szczudlik Prezes Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego
Spis treści
Otępienie
Ocena zaburzeń funkcjonowania poznawczego
Jakość życia pacjentów z otępieniem
Neuroobrazowanie w otępieniach
Diagnostyka różnicowa otępienia
Łagodne zaburzenia poznawcze
Choroba Alzheimera - rozpoznawanie
Choroba Alzheimera – leczenie
Farmakoterapia zaburzeń funkcji poznawczych w AD
Farmakologiczne leczenie zaburzeń zachowania, zaburzeń psychotycznych i zaburzeń nastroju w chorobie Alzheimera
Niefarmakologiczne postępowanie w otępieniu
Otępienie z ciałami Lewyego
Otępienie w chorobie Parkinsona
Zwyrodnienie czołowo-skroniowe
Leczenie otępień czołowo-skroniowych
Otępienie naczyniopochodne
Organizacja opieki nad chorym z otępieniem
Ogólnomedyczna opieka nad pacjentem z otępieniem
Prawne aspekty otępienia
Współpraca między opiekunem chorego z otępieniem a lekarzem
Ogólne rekomendacje dotyczące rozpoznawania i leczenia zespołów otępiennych
Polecane piśmiennictwo
Załącznik nr 1. Test rysowania zegara - wersja według Sunderlanda (1989)
Załącznik nr 2. Ankieta dotycząca sprawności funkcji poznawczych u osób w starszym wieku
Załącznik nr 3. Wybór testów (narzędzi badawczych) oceniających określone funkcje (procesy) poznawcze
Załącznik nr 4. Tabele korekty wyników MMSE
Załącznik nr 5. Kryteria kliniczne rozpoznawania choroby Alzheimera według NINCDS-ADRDA
Załącznik nr 6. Przydatność markerów biologicznych w różnych kategoriach diagnostycznych rozpoznania otępienia w AD
Załącznik nr 7. Wytyczne EFNS dotyczące rozpoznawania i leczenia choroby Alzheimera
Załącznik nr 8. Skala Clinical Dementia Rating (CDR)
Załącznik nr 9. Kryteria kliniczne dla FTD, afazji postępującej bez płynności mowy i otępienia semantycznego
Załącznik nr 10. Kryteria kliniczne dla otępienia czołowo-skroniowego według Lund and Manchester Group
Załącznik nr 11. Wskaźnik ischemiczny Hachińskiego (Hachinski Ischemic Score, 1975)
Załącznik nr 12. Kryteria diagnostyczne otępienia naczyniopochod-nego wg NINDS-AIREN (National Institute for Neuro-logical Disorders and Stroke with the Association Internationale pour la Recherche et 1Enseignement en Neurosciences)
Załącznik nr 13. Kryteria diagnostyczne naczyniopochodnego otępienia podkorowego (subcortical ischaemic vascular dementia)
Załącznik nr 14. Wzór wniosku o ubezwłasnowolnienie
Załącznik nr 15. Organizacje alzheimerowskie w Polsce