Wrocław 2010, wydanie 1, format 165 x 240, objętość 564 str., oprawa twarda
Tematem ukazującej się w serii Prace Psychologiczne publikacji jest rozwój psychiczny człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju w dorosłości. W przyjętej przez autora koncepcji wyodrębniono cztery warstwy psychiki (witalności, adaptacji, upodmiotowienia i uduchowienia). Przyjęto, iż rozwój psychiczny człowieka przebiega w czterech okresach życia, nazwanych dzieciństwem, młodością, dojrzałością i starością. W publikacji przedstawiono również analizę społecznych uwarunkowań rozwoju człowieka z perspektywy koncepcji przywiązania, koncepcji pozycji dziecka w rodzinie oraz koncepcji socjalizacji. W końcowych rozdziałach zanalizowane zostały procesy kształtowania się wzorców adaptacji, stylu życia i światopoglądu człowieka. W Zakończeniu przedstawiono zarys programu badawczego, który umożliwi konfrontację przedstawionej przez autora koncepcji z danymi empirycznymi.
Spis treści
WprowadzenieCzęść I. Progresywne zmiany organizacji psychicznej
Rozdział I. Jak nauki społeczne „zagubiły” i odnalazły naturę ludzką
1. Zmiany teoretyczne w filozofii nauki i ich wpływ na psychologię
2. Spór w psychologii o znaczenie czynników biologicznych i środowiskowych
3. Problem podmiotowości i duchowości człowieka
4. Podsumowanie
Rozdział II. Złożoność psychiki człowieka
1. Problem psychofizyczny
2. Wielowarstwowość psychiki w świetle piśmiennictwa
3. Funkcje psychiki z perspektywy ewolucyjnej
4. Warstwowy model psychiki
Rozdział III. Przebieg rozwoju psychicznego człowieka w ciągu całego życia
1. Teoretyczne korzyści i trudności stosowania perspektywy life-span
1.1. Wielokierunkowość zmian rozwojowych
1.2. Uwarunkowania rozwoju według perspektywy life-span
2. Stadia rozwoju psychicznego człowieka w ciągu całego życia
2.1. Okresy rozwoju w koncepcji Erika Eriksona
2.2. Ery życia w koncepcji Daniela Levinsona
2.3. Stadia rozwoju umysłowego dorosłych w teoriach postpiagetowskich
3. Ile okresów ma rozwój dorosłych
Rozdział IV. Kształtowanie się rozwoju psychicznego — powstawanie zmiany rozwojowej
1. Psychika w relacjach z organizmem i środowiskiem — jak w psychologii opisuje się uwarunkowania rozwoju psychicznego
2. Źródła zmian rozwojowych w wybranych koncepcjach rozwoju psychicznego
2.1. Koncepcja Piageta
2.2. Koncepcja Eriksona
2.3. Koncepcja Dąbrowskiego
2.4. Podsumowanie analizy
3. Zmiana rozwojowa jako szczególny wynik procesu twórczego
3.1. Zarys modelu kreowania zmiany w procesie rozwoju
3.2. Problemy operacjonalizacji modelu kreowania zmiany rozwojowej09 15:17:47
4. Zadanie jako sposób kształtowania własnej aktywności przez podmiot
5. Podsumowanie
Rozdział V. Kształtowanie się rozwoju psychicznego — proces formułowania zadań
1. Skutki aktywności zadaniowej
2. Klasyfikacje i sposoby charakteryzowania zadań
3. Wynikanie zadania z sytuacji podmiotu
4. Formułowanie zadania przez podmiot
5. Charakterystyka i uwarunkowania faz aktywności zadaniowej
5.1. Proces orientacji w sytuacji
5.2. Proces formułowania zadania
5.3. Proces realizacji zadania
5.4. Charakterystyka organizacji doświadczeń
6. Podsumowanie
Rozdział VI. Przejawy progresji rozwojowej aspektów organizacji psychicznej nadających kierunek aktywności
1. Aspekty charakterystyki organizacji psychicznej
2. Progresywne zmiany aktywności zadaniowej w ciągu życia
3. Progresja rozwojowa w zakresie potrzeb
3.1. Od potrzeb niższych do wyższych
3.2. Potrzeby duchowe
4. Progresja rozwojowa aspektu ewaluatywnego organizacji psychicznej
5. Wartości jako idee inspirujące progresję rozwojową podmiotu
5.1. Wartości subiektywne czy obiektywne
5.2. Wartości z perspektywy subiektywnej
5.3. Wartości z perspektywy społeczno-kulturowej
5.4. Koncepcja Shaloma Schwartza
5.5. Wpływ wartości na zachowanie
5.6. Wartości a rozwój organizacji doświadczeń indywidualnych
Rozdział VII. Czy możliwy jest syntetyczny opis organizacji psychicznej
1. Zmiany progresywne w aspekcie intelektualnym
2. Zmiany progresywne aspektu tożsamościowego organizacji psychicznej
3. Zintegrowana charakterystyka organizacji psychicznej
Część II. Od doświadczeń interpersonalnych do światopoglądu
Rozdział VIII. Przywiązanie jako podstawa związków międzyludzkich
1. Główne pojęcia koncepcji przywiązania w ujęciu Johna Bowlby’ego
2. Zachowania matki a wzorzec przywiązania u dziecka
2.1. Koncepcja Ainsworth: od „bezpiecznej bazy” do „matczynej wrażliwości”
2.2. Klasyfikowanie wzorców przywiązania przez Ainsworth
2.3. Rozszerzenie klasyfikacji przywiązania
3. Znaczenie uwarunkowań biologicznych w przywiązaniu
Rozdział IX. Kontynuacja przywiązania do wieku dorosłego
1. Przywiązanie czy dziecięca zależność
2. Problem liczby obiektów przywiązania
3. Ile systemów behawioralnych składa się na więzi międzyludzkie2-09 15:17:47
4. Jak wyodrębniać wzorce przywiązania u dorosłych
5. Co jest podstawą różnic w przywiązaniu dorosłych
5.1. Style przywiązania w dorosłości według Bartholomew i Horowitza
5.2. Dwuwymiarowy model przywiązania Shavera i współpracowników
5.3. Własna propozycja klasyfikacji przywiązania
6. Międzypokoleniowa transmisja przywiązania
7. Podsumowanie — znaczenie koncepcji przywiązania w psychologii rozwojowej
Rozdział X. Czy wzorzec relacji dziecka w rodzinie jest kontynuowany poza rodziną — trzy koncepcje
1. Koncepcja Marii Porębskiej
1.1. Pierwsze związki człowieka z otoczeniem
1.2. Zajmowanie pozycji w rodzinie
1.3. Rozwój związków poza rodziną
1.4. Ukierunkowanie aktywności podmiotu
2. Koncepcja Judith Rich Harris
2.1. Socjalizacja dzieci w grupie według Harris
3. Znaczenie indywidualnych kontaktów dziecka poza rodziną
4. Zagadnienie kontynuacji wzorca relacji człowieka z otoczeniem w omawianych koncepcjach
Rozdział XI. Wzorce adaptacji osób dorosłych
1. Kategoryzacje zaburzeń osobowości
2. Wybrane koncepcje zaburzeń osobowości
2.1. Koncepcje akcentujące uwarunkowania środowiskowe
2.2. Koncepcje uwzględniające uwarunkowania biologiczne
3. Wychodząc poza kategorie psychiatryczne: style osobowości
3.1. Kontekstualne ujęcie stylów osobowości — Ivey i Ivey
3.2. Transformacja od zaburzenia do stylu osobowości — koncepcja Sperry’ego
3.3. Przywiązanie i rozwojowe style osobowości — Lyddon i Sherry
4. Własna klasyfikacja wzorców adaptacji ludzi dorosłych
Rozdział XII. Indywidualny styl życia
1. Wolny wybór nie jest fikcją semantyczną
1.1. Alternatywa dla homunkulusa
1.2. Nieoczekiwane wnioski z badań genetyki behawioralnej
2. Historyczne korzenie pojęcia „styl życia”
2.1. Styl życia z perspektywy aktywności zadaniowej
2.2. Zagadnienie klasyfikacji stylów życia
3. Poza wzorce gatunkowe i adaptacyjne: czy istnieje progresywny styl życia
4. Założenia konstrukcyjne własnego kwestionariusza „Style Życia”
Rozdział XIII. Światopogląd i jego funkcje
1. Światopogląd w piśmiennictwie
2. Struktura treściowa światopoglądu
2.1. Wierzenia religijne i quasi-religijne
2.2. Wierzenia antropologiczne
2.3. Wierzenia paranormalne
2.4. Przekonania społeczno-polityczne
3. Własna klasyfikacja przekonań społeczno-politycznych-09 15:17:47
4. Funkcje wierzeń światopoglądowych
5. Neuropsychiczna geneza światopoglądu
6. Socjalizacja wierzeń światopoglądowych
Zakończenie
Bibliografia
Summary
Spis rysunków
Spis tabel
Indeks rzeczowy
Książka
-
ISBN:
978-83-229-3145-5
-
Autor:
Zbigniew Łoś