Dziecko w świecie przyrody

Spis treści

Wstęp

Część pierwsza. Przyroda w literaturze i życiu dziecka
I. Przyroda jako tło i element oraz przedmiot zainteresowań dziecka
1. Rodzaje związków człowieka z przyrodą
2. Pytania o sprawy istotne: o Ziemię, środowisko, żywioły i obszary przyrody
3. Poznać, pokochać, chronić (jakie to banalne?)
4. Edukacja jako poszukiwanie
5. Ciekawość świata i zainteresowanie jako stymulatory rozwoju, czyli siedem razy naj...

II. Przyroda w tekstach poetyckich, czyli Beniaminek i Kopciuszek
1. Bogactwo wierszy o świecie przyrody
2. Ogrody słowem malowane
3. Dziecko jako obserwator, konsument i przyjaciel świata przyrody
4. Przygody z poezją w szkole
5. Nauczycielu! Nie „przerabiaj” wierszy!

III. Świat przyrody w dziecięcym poetyzowaniu, czyli wiersze naszych dzieci
1. Z tęsknoty i miłości rodzą się wiersze
2. Osobliwa antologia, czyli „Wiersze naszych dzieci”
3. Świat przyrody słowem dziecka malowany
4. Muzyczność dziecięcych opisów przyrody; metafora jako ruch znaczeń
5. Od zachwytu i milczenia – do poznania i mówienia

IV. Uczenie się – nauczanie kompleksowe, czyli o działaniach uczniów i nauczyciela w realizacji kompleksu... np. Nasza podróż do Ekolandii
1. Swoboda współdziałania – zamiast przepisu na placek
2. Uczenie się, nauczanie kompleksowe – jego istota i struktura
3. Zadania poznawcze a tematyka zajęć kompleksu
4. Bycie razem jako potrzeba i ... urok szkolnej pracy w toku uczenia się kompleksowego
5. Jaki jesteś Nauczycielu?

Scena I – Rozmowa jabłoni i…
Scena II – Ptasie radio...
Scena III – Jak wesele to wesele...
Przypisy

Streszczenie części pierwszej
„Przyroda w literaturze i życiu dziecka” Bronisławy Dymary
Nature and education – Part first by Bronisława Dymara – Summary
Blok samokształceniowy do pierwszej części książki
Wariant I – bez odpowiedzi
Blok samokształceniowy do pierwszej części książki
Wariant II – z odpowiedziami


Część druga. Dziecko. Przyroda. Wartości
I. Myślenie ekologiczne drogą do mądrości życia
1. Człowiek poszukujący...
2. Ekologia powrotem do DOMU rodzinnego
3. Od myślenia i wiedzy ekologicznej, do mądrości życia
4. Żyć ekologicznie
1. Powiedzenia o przyrodzie i człowieku warte zapamiętania
II. Ekologia – alarm dla moralnej postawy człowieka
1. O niektórych kryzysach ekologicznych i zagrożeniach
2. Wartości, źródłem i inspiracją do ochrony środowiska
3. Świadomość ekologiczna człowieka jako szansa ratowania przyszłości
4. Od bierności do etyki ekologicznej
2. Kilka rad o tym jak przyjaźnić się z przyrodą
III. Koncepcje proekologiczne wychowania
1. Biblijne korzenie ekologii
2. Pojęcie synergii a wychowanie proekologiczne
3. Główne idee w koncepcji ekologicznej Henryka Skolimowskiego
4. Niepełnosprawni – pełnosprawnym– idea Fundacji „EFFETA- ARKA”
6. Ekologiczny rachunek sumienia

IV. Założenia i etapy edukacji ekologicznej
1. Kontekst procesu nauczania i uczenia się
2. Doświadczenie
3. Refleksja
4. Działanie
5. Jak być mistrzem – przyjacielem dziecka?

V. Rozwijanie związków ze światem przyrody w toku spotkań i dialogów – projekty i scenariusze edukacyjne
1. Spotkanie i dialog w pedagogii personalistycznej na tle edukacji ekologicznej
2. Dziecko, przyroda, wychowanie – scenariusze spotkań
3. W królestwie ptaków – refleksje na tle scenariuszy i dialogów edukacyjnych
4. Żywe powiązanie – kształtowanie wrażliwości na otaczające nas środowisko
5. Dialog, montaż poetycki, krzyżówka – jako metody wykorzystane


Streszczenie części drugiej
„Dziecko. Przyroda. Wartości.” Stanisława Czesława Michałowskiego
Children. Nature. Values – Part second by Stanisław Czesława Michałowski – Summary
Blok samokształceniowy do drugiej części książki
Wariant I – bez odpowiedzi
Blok samokształceniowy do drugiej części książki
Wariant II – z odpowiedziami

Część trzecia. Przyroda i edukacja

I. Przyroda w treściach programów szkolnych, a edukacja ekologiczna
1. Tradycyjne i innowacyjne rozumienie edukacji
2. Dynamika „Zielonego manifestu” Ryszarda Łukasiewicza, a statyczność sformułowań programowych
3. Przegląd treści programowych
4. Miejsce dziecka w edukacji ekologicznej
5. O potrzebie dobrego programu...

II. O trzech nurtach wiedzy, czyli o tym jak uczyć inaczej
1. Pomiędzy tradycja a innowacją
2. Nauczyciel i uczeń a wiedza przedmiotowa
3. Nauczyciel i uczeń a wiedza strategiczna
4. Nauczyciel i uczeń a wiedza o samym sobie
5. Związki dziecka ze światem przyrody – bogactwo miłości

III. Naturamy jako nowa forma wprowadzania dziecka w świat przyrody
1. Kilka słów o Wrocławskiej Szkole Przyszłości
2. Magiczna siódemka – czyli o ofercie Wrocławskiej Szkole Przyszłości
3. Naturamowe źródła poznawania świata
4. Naturamowe refleksje
5. Sprawy najważniejsze – próba podsumowania

IV. Na tropach praktyki w klasach młodszych
1. Dziecko jako wrażliwy obserwator świata przyrody
2. „Mniszek lekarski”, czyli o nowym programie edukacji ekologicznej najmłodszych
3. Dziecko w roli przewodnika po świecie przyrody
4. O sposobach przetwarzania zdobytej wiedzy
5. Propozycja programowa

V. Edukacja ekologiczna jako przygoda
1. Jak prowadzić edukację ekologiczną? – oto pytanie, na które odpowiemy w tym rozdziale
2. Struktura kompleksu
3. Opis działań ucznia i nauczyciela

Zamiast zakończenia, czyli czas na refleksję
Przypisy
Streszczenie części trzeciej
„Przyroda i edukacja” Lidii Wollman-Mazurkiewicz
Nature and educatin – Part three by Lidia Wollman-Mazurkiewicz – Summary
Blok samokształceniowy do trzeciej części książki
Wariant I – bez odpowiedzi
Blok samokształceniowy do trzeciej części książki
Wariant II – z odpowiedziami

Aneksy

Cześć czwarta. Antologia wierszy i piosenek
I. Wiersze o pogodzie i porach roku
II. Wiersze o świecie roślin
III. Wiersze o świecie zwierząt
IV. Różne wiersze o świecie przyrody
V. Piosenki o przyrodzie