Kraków 2012, wydanie 1, format 160 x 235, objętość 250 str., oprawa miękka
Niniejsze opracowanie traktuje o człowieku zmagającym się z wyzwaniami w aktywności cielesnej, jaką jest sport. Przy tym sport – w przeciwieństwie do pracy fizycznej, mającej zazwyczaj charakter rutyny – przez zawartą w nim niepewność i nieustanną konieczność podejmowania wyzwań jak żadna inna forma aktywności cielesnej otwiera człowieka na jego ciało, uczy go ciała. Sport jest więc formą wychowania do ciała, ale też wychowania człowieka cielesnego. Nie chodzi tu oczywiście o redukcję bytu ludzkiego do poziomu cielesnego, ale o pełny rozwój potencjału cielesnego człowieka i kształtowanie zdolności wykorzystywania go.
Celem prezentowanej monografii nie jest opis rozwiązań wszystkich problemów, które pedagogika i pedagogika sportu mogłyby stawiać przed edukacją sportową i olimpijską. Stanowi ona jedynie próbę antropologicznego uzasadnienia sensu edukacji sportowej i olimpijskiej, próbę integralnego ujęcia problematyki przez pokazanie jedności doświadczenia (którego podział zarysowany w książce ma charakter czysto teoretyczny, porządkujący) i wyeksponowanie znaczenia aktywności sportowej dla integralnego rozwoju człowieka. Nawet jeśli sportowiec doznaje różnych stanów podczas aktywności sportowej: cielesnych, psychicznych, duchowych, to każde to skoncentrowane doświadczenie promieniuje na pozostałe sfery przeżywania. Sportowiec, wykonując jakąś trudną próbę, doznaje cielesnej radości z pokonania kolejnego progu technicznego, czuje również psychiczną satysfakcję z dobrze wykonanego zadania, a także jakąś formę duchowego spełnienia w związku z przekroczeniem samego siebie, bo dokonał tego, co wydawało się niewykonalne.
Założeniem zastosowanej metody jest nie systematyczny ogląd sportu, ale raczej próba refleksji w głąb fenomenów sportu. Intencję, która mi przyświecała, trafnie wyjaśnia cytat z pracy Michała Hellera Wszechświat jest tylko drogą. Kosmiczne rekolekcje:
Nie chcę przez to twierdzić, że moje myśli są rzeczywiście głębokie. „W głąb” jest kierunkiem moich intencji, a niekoniecznie wykonania. I z podobnymi intencjami Czytelnik powinien nachylać się nad tymi stronicami. Bo jedno jest pewne – błądząc po powierzchni, niczego nie da się usprawiedliwić.
Taki wysiłek spojrzenia w głąb w celu lepszego i głębszego rozumienia sportu, czyli jego „usprawiedliwienia”, powinien być udziałem każdego, kto zajmuje się sportem: nauczycieli, trenerów, zawodników, menedżerów, psychologów, dziennikarzy, kibiców i wreszcie badaczy, którzy chcieliby wyjść poza empiryzm i wąski pragmatyzm. I to przede wszystkim do nich adresowana jest ta monografia.
Autor
Spis treści
Spis treściOd autora
Część I
Wprowadzenie teoretyczno-metodologiczne
Rozdział 1
Konteksty edukacyjne sportu
Czy sport wychowuje?
Humanizm sportu – rewalidacja doświadczenia
Sport, czyli co?
Rozdział 2
Edukacja sportowa a edukacja olimpijska
Pedagogika sportu
Idea olimpijska w edukacji
Rozdział 3
Charakterystyka zastosowanej perspektywy poznawczej
Znaczenie wiedzy antropologicznej dla pedagogiki
Pedagogika antropologiczna
Poznanie humanistyczne i hermeneutyczne
Doświadczenie wewnętrzne jako przedmiot badania
pedagogiki antropologicznej (hermeneutycznej)
Typy doświadczenia wewnętrznego – stany fenomenalne
Doświadczenie a rozwój
Część II
Ciało
Rozdział 4
Ruch
Ruch a konstruowanie relacji w czasoprzestrzeni
Ruch a ucieleśnienie w świecie
Rozdział 5
Ćwiczenie
Doświadczanie wolności
Apologia trudności
Rozdział 6
Zabawa
Zabawa i gra
Karnawalizacja trudności
Zabawa jako proces darwinowski
Część III
Umysł
Rozdział 7
Niepewność
Niepewność jako cecha nowoczesności
Sport jako kultura wysokiej tolerancji niepewności
Rozdział 8
Zaufanie
Zaufanie i fair play
Edukacja w kulturze zaufania (w duchu fair play) przez sport
Rozdział 9
Cierpienie
Doświadczanie cierpienia jako konstytutywna cecha sportu
Cierpienie i radość
Sport jako wychowanie do cierpienia
Część IV
Duch
Rozdział
Doświadczenie graniczne
Podzielona rzeczywistość
Przez doświadczenie graniczne w sporcie ku integracji
Wyznaczniki sportu jako doświadczenia granicznego
Rozdział 11
Doświadczenie inicjacyjne
Sport jako obszar ryzyka zinstytucjonalizowanego
Łowiecka geneza sportu
Zawody sportowe jako rytuał przejścia
Markery somatyczne – strojenie przez aktywność sportową
Widowisko sportowe jako rytuał przejścia
Rozdział 12
Uniesienie – przepływ
Tłumienie impulsów i rutynizacja
Sport jako rewitalizacja emocjonalna
Doświadczenie przepływu
Część V
Refleksyjność
Autokreacja w sporcie
Rozdział 13
Ciało jako fundament kreatywności człowieka
Przyrodniczy fundament kreatywności
Ciało jako kontekst dla umysłu
Rozdział 14
Znaczenie refleksji w sporcie
Refleksja. Personalizacja. Indywidualizacja
Dwa aspekty świadomości
Refleksja i transgresja
Podejście metapsychologiczne
Rozdział 15
Refleksyjność a efektywność aktywności sportowej
Uwarunkowania refleksyjności
Podmiotowość a regulacja emocji
Rozdział 16
Refleksyjność jako warunek autokreacji
Rozwój refleksji
Dynamika spiralna – koncepcja rozwoju refleksji człowieka
Rozdział 17
Czynniki warunkujące mistrzostwo sportowe – konteksty rozwojowe
Wspomaganie rozwoju refleksji (kodów)
w procesie treningu sportowego
Metapsychologiczna dekonstrukcja czynników
warunkujących mistrzostwo sportowe
Odkrywanie i rozumienie sensów sportu
Rozdział 18
Lider jako animator rozwoju
Zarys modelu AQAL
Lider z perspektywy kwadrantów
Lider w perspektywie wszystkich poziomów
Lider w perspektywie kwadrantów i poziomów a zmiany w organizacji
Zakończenie
Książka
-
ISBN:
978-83-7850-045-2
-
Autor:
Piotr Błajet